اتوآنالایزر چیست؟

آنالایزر های بیوشیمیایی دستگاه های هستند که غلظت متابولیت ها، الکترولیت ها، پروتئین ها و داروها را در سرم، پلاسما ادرار ،مایع مغزی نخاعی (CSF) و سایر مایعات بدن با دقت و صحت زیادی اندازه گیری می کنند.

اصطلاح اتوماسیون در بیوشیمی بالینی به فر آیندی اطلاق می شود که یک دستگاه تعداد زیادی از تست ها را با دخالت اندک تکنیسین یا کارشناس مربوط انجام می دهد. سیستم های فوق به دو نوع باز و بسته تقسیم می شوند.
در سیستم های با (OPEN) تکنیسین می تواند پارامتر های تست را تغییر داده و محلول های مورد نیاز را از هر فروشنده ای خریداری کند.
در سیستم های بسته (CLOSED) پارامتر های تست توسط سازنده برنامه ریزی شده و قابل تغییر نیستند بعلاوه محلول های مورد نیاز هم مخصوص دستگاه مورد نظر می باشند و باید از یک منبع واحد تهیه شوند .

Batch analyzer:

نوعی آنالایزر است که در هر بار تعدادی از نمونه ها را جهت تست خاصی مثلا قند، مورد آزمایش قرار می دهد.

Randm Access:

در این روش می توان در هر زمان و برای هر نمونه، تستهای مورد نظر را انتخاب و اجرا کرده و رعایت هیچگونه ترتیبی جهت تستها، اجباری نمی باشد.

مراحلی که جهت انجام یک آزمایش بیوشیمیایی در سیستم صورت می پذیرد به قرار زیر می باشد :

1- شناسایی نمونه
2- آماده سازی نمونه
3- نقل و انتقال نمومه
4- به عمل آوردن نمونه
5- وارد ساختن نمونه به دستگاه
6- نگهداری و نقل و انتقال محلول ها
7- انتقال محلول ها به محفظه واکنش
8- واکنش شیمیایی
9- روش های اندازه گیری
10- پردازش سیگنال ها، انتقال داده ها و کنترل فرآیندهای ذکر شده

• شناسایی نمونه توسط نوشتن شماره مورد نظر آزمایشگاه به صورت رونویسی دستی یا برچسب های  Bar-code  صورت می پذیرد.
• آماده سازی نمونه: نمونه مورد استفاده در بیشتر سیستم های آنالیتیکی، سرم یا پلاسما می باشد. معولا سرم نمونه خون گرفته شده از بیمار با سانتریفیوژ کردن جدا می گردد. سیستم هایی نیز وجود دارند که در آن ها نیاز به جدا سازی نبوده و آزمایش روی خون کامل صورت می پذیرد.

الکترود های یون انتخابی (ISE) که به جای غلظت یون ها، فعالیت یون ها را در خون کامل اندازه گیری می کنند در دستگاه آنالایزر تعبیه می گردند.

اشکالات رایج دستگاه به شرح زیر می باشد:

• پمپ پریستاتیک یا سرنگ نمونه برداری سرم یا ریجنت که معمولا در قسمت پمپ پریستاتیک با تعویض تیوپ لاستیکی یا فنر ارتجاعی پمپ، ایراد مرتفع می گردد و در سرنگهای همیلتون با تعویض اورینگ و پیستون تفلونی ایراد برطرف می شود.
• ایرادهای مربوط به منبع نور (معمولا سوختن لامپ)، کووتها و محفظه انکوباتور (ار لحاظ تنظیم نبودن دمای 37 درجه که مربوط به سوختن المنت در دستگاه های دارای حمام آب و خرابی pelletier یا سنسور دمای مربوط می باشد)
• ایراد در قسمت پروبهای نمونه برداری شامل گرفتگی یا شکستن سوزن یا اشکال در سنسور سطح مایع.
• مشکلات مربوط به برد های الکترونیکی و نرم افزاری های مربوط نیز جزء ایراد های این دستگاه می باشند.