احتباس ادراری چیست + عوارض و درمان | فروردین 1401
در این مقاله می خواهیم درباره احتباس ادراری و عوارض آن به مطالعه و بررسی بپردازیم. با همراه باشید.
احتباس ادراری چیست؟
به عدم توانایی تخلیه کامل مثانه با وجود تلاش برای دفع ادرار گفته میشود. در احتباس ادراری مزمن به علت فشار ادرار باقیمانده (مقداری از ادرار که پس از دفع ادرار در مثانه باقی میماند) بیاختیاری سرریزی بروز پیدا میکند.
در افراد بزرگسال کمتر از 60 سال با هربار دفع ادرار، تخلیه کامل مثانه صورت میگیرد ولی در افراد بالای 60 سال به علت کاهش قدرت عضلانی مثانه حدود 100-50 میلیلیتر ادرار در مثانه باقی میماند.
احتباس ادرار پس از عمل جراحی خصوصا عمل مقعد و پرینه به علت انقباض اسفنکترهای نواحی در پاسخ به عمل جراحی و بیهوشی عمومی که سبب کاهش تحریک عصبی مثانه و سرکوبی حس فوریت دفع ادرار میشود نیز بروز پیدا میکند.
پاتوفیزیولوژی در احتباس ادراری چیست:
احتباس ادراری ممکن است ناشی از دیابت، هایپرتروفی پروستات، موارد آسیب پیشابراهی (عفونت، تومور، سنگ)، ضربه، بارداری، اختلالات عصبی نظیر سکته مغزی، آسیبهای نخاعی، اسکلروز متعدد و بیماری پارکینسون باشد؛ همچنین برخی از داروها با جلوگیری از انقباض مثانه و یا افزایش مقاومت خروجی مثانه سبب احتباس ادراری میشود.
عوارض احتباس ادراری:
احتباس ادراری سبب عفونت مزمن میشود و در صورت عدم درمان، بیمار ممکن است مبتلا به سنگ کلیه، پیلونفریت، سپسیس و یا هیدرونفروز شود. علاوه بر این، نشت ادرار باعث آسیب پوستی در ناحیه پرینه به خصوص در افرادی که بهداشت فردی را رعایت نمیکند، شود.
تدابیر پرستاری:
1- بهبود تخلیه طبیعی ادرار:
معیارهای پرستاری در راستای تشویق بیمار به دفع ادرار
شامل: حفظ حریم، ایجاد محیط مناسب و موقعیت بدن در وضعیت راحت از قبیل استفاده بیمار از صندلیهای مخصوص.
سایر معیارهای مراقبتی جهت کمک به بیمار برای دفع ادرار
شامل: استفاده از گرما برای شل شدن اسفنکترها، استفاده از چایی گرم و روشهای تحریکی ساده
مانند: بازکردن شیر آب هنگام دفع ادرار، ریختن آب بر روی شکم و یا ناحیه داخلی ران و دق کردن روی ناحیه عانه و فروبردن دستهای بیمار در آب گرم میباشد.
بعد از عمل یا زایمان، درد در ناحیه میان دوراهی دفع ادرار را مشکل میکند؛ بنابراین بایستی مسکن به بیمار تجویز شود.
چنانچه بیمار قادر به دفع ادرار نباشد، برای جلوگیری از اتساع بیش از حد مثانه از کاتتراسیون استفاده میشود. در مواردی که انسداد به علت بزرگی غده پروستات باشد، در صورت عدم موفقیت کاتتریزاسیون باید از کاتتر فوق عانه استفاده میشود.
2- ارتقای مراقبت در منزل و جامعه محور:
ایجاد تغییراتی در محیط منزل میتواند راهی آسان و موثر برای کمک به درمان بیاختیاری و احتباس ادراری باشد. برای مثال برداشتن موانعی از قبیل فرش و مبل از سر راه بیمار برای اینکه زودتر خود را به دستشویی برساند.
سایر روشهایی که پرستار میتواند پیشنهاد کند، عبارتند از: روشن گذاشتن چراغ در اتاق خواب و استفاده از لباسهای راحت
دیدگاهتان را بنویسید