داروهای مورد استفاده در رفع سلولیت و چاقی موضعی
در این مقاله سعی بر آن داریم در رابطه با داروهای مورد استفاده در رفع سلولیت و چاقی موضعی صحبت کنیم لطفا با ما همراه باشید …
سلولیت یک لیپودیستروفی منقسم شده از بافت چربی همبند زیرجلدی بوده که غالبا با استاز و نولنفاتیک همراه است
اتیولوژی سلولیت و فیزیوپاتولوژی آن
اتیولوژی سلولیت ب طور کامل هنوز مشخص نشده است عوامل ایجاد سلولیت چندگاه می باشد (Multifactoral) که از این عوامل می توان به نقش ژنتیک ، تغذیه ، فاکتورهای جسمی و روانی اشاره نمود
چهار تئوری معروف در رابطه با مکانیسم ایجاد سلولیت مطرح شده که عبارتند از :
فرضیه آناتومیک
جایگزینی بافت همبند
اختلال عملکرد عروقی
مدیاتورهای التهابی
به طور خلاصه عوامل ایجاد کننده چرخه معیوب سلولیت را می توان به شرح زیر خلاصه نمود
نارسایی سیستم درناژ عروقی و لنفاوی
نارسایی عروق ورویدی و دریچه های آن ها
نارسایی عروق لنفاوی
ناتوانی در تخلیه مایعات لنفاوی از بافت ها
ادم و ظهور پروتئین ها در مایعات لنفاوی
ایجاد فیبروز و گردش خون ضعیف همراه با تجمع سموم و چربی سفت شده .
بنابراین درمان سلولیت براساس معکوس کردن روند پاتوفیزیولوژی ایجاد سلولیت که ذکر گردید استوار است یعنی به عبارتی :
داروهای نکروز دهنده چربی و حل کننده دیوار غشایی لیپیدها
داروهای موثر بر افزایش گردش خون در بافت چربی
داروهای تحکیم بخش جدار عروقی و لنفاوی برای کم کردن نفوذپذیری
داروی کاهنده ادم و دفع کننده مواد زائد سمی که در بافت چربی انباشته شده اند.
داروهای تقویت کننده بافت همبند درم و محرک کلاژن سازی
داروهای افزایش دهنده متابولیسم سلولی و خرج کننده چربی به عنوان انرژی
خصوصیات سلولیت
در 99% موارد فقط زنان به آن مبتلا شده و مردان فقط چاق می شوند و به صورت نادر در آن ها ممکن است سلولیت رویت شود
سلولیت ماحصل افزایش چربی موضعی و هایپرتروفی ادیپوسیت ها می باشد که این امر می تواند همراه با افزایش وزن باشد .یا بدون اینکه وزن فرد افزایش یابد اتفاق بیفتد .
با شروع ایجاد سلولیت ، گردش خون آن ناحیه تحت فشار هایپرتروفی ادیپوسیت ها ضعیف می شود و خونرسانی بافتی مختل می گردد
سلولیت برخلاف چاقی ، بدون پاسخ به رژیم غذایی باقی مانده و گرفتن رژیم غذایی به تنهایی توسط فرد مبتلا تاثیری در کاهش سلولیت ندارد
درمان سلولیت نیازمند دمان ترکیبی است و مجموعه ای از مزوتراپی ،رژیم غذایی و رژیم ورزشی را می طلبد .مواردی نیز درمان جراحی تنها راه کار می باشد.
نمای پوست ظاهر پوست پرتقالی می یابد که این امر باعث کاهش اعتماد به نفس مبتلایان می شود . دربافت مبتلا به چاقی موضعی ، سطح پوست کشیده و معمولا صاف می باشد .
هرچند سلولیت در هر ناحیه ای از بدن می تواند بروز کند .بیشتر در نواحی باسن و پشت ران ها رخ می دهد .
از آن جا که بافت مبتلا به سلولیت دچار خون رسانی ضعیفی می باشد . بانیشگون گرفتن آن و تحت فشار دردناک خواهد بود برخلاف چاقی موضعی که دردناک نمی باشد
در مراحل انتهایی تشکیل سلولیت و نیز در سلولیت طول کشیده به علت احتباس مایع و نیز تجمع مواد زاید ناشی از اختلال درناژ لنفاوی و عروقی ،سلولیت ادماتو را خواهیم داشت .
در این مرحله پوست کاملا سرد بوده و فولیکول های موی آن ناحیه از بین رفته اند.
تفاوت چاقی موضعی و سلولیت
چاقی | سلولیت |
---|---|
تجمع چربی همراه باافزایش وزن | تجمع چربی با یا بدون افزایش وزن |
پوست در دو جنس | اغلب در خانم ها ،نادر در آقایان |
پوست صاف و اغلب بدون ناهمواری | پوست پرتقالی (ناهموار ) و اکثرا دردناک در نیشگون گرفتن |
پوست صاف و اغلب بدون ناهمواری | پوست پرتقالی (ناهموار ) و اکثرا دردناک در نیشگون گرفتن |
قابل اصلاح با رژیم غذایی و ورزش | با رژیم و کاهش وزن و ورزش اصلاح نمی شود |
وجود جریان خون کافی لا به لای ادیپوسیت ها و هیپودرم | کاهش قابل ملاحظه جریان خون در هیپودرم |
گیرنده های سلول های چربی
در سلول های چربی دو نوع گیرنده وجود دارد :
گیرنده هایآدرنژیک بتا 1،2،3 : آدنیل سیکلاز را فعال کرده و اثر لیپولیتیک دارند.
گیرنده های آلفا -2: آدنیل سیکلاز را فعال کرده و اثر لیپولیتیک دارند.در مناطق لیپولیستروفیک متعددی باعث ایجاد انباشت چربی می شوند
در بالای کمر نسبت این دو نوع گیرنده در دو جنس زن و مرد با هم برابر است ولی در پایین کمر ، گیرنده آلفا در خانم ها 8-6 برابر بیشتر از گیرنده بتا بوده و علت عدم موفقیت زنان در کاهش سایز ناحیه باسن و ران به این امر نسبت داده می شود .
در کنار نابرابر بودن توزیع گیرنده های فوق الذکر در دو جنس ،سپتوم های ساختاری هاپیودرم نیز در دو جنس متفاوت است که این امر باعث توزیع متفاوت جهت رشد ادیپوسیتها در زن و مرد می شود
ارزیابی میزان سلولیت مطابق با روش دکتر بارتولتی (Dr.Bartoletti)
مرحله ی 1
این مرحله ، یک مرحله تحت بالینی است .در این مرحله ، کند شدن کلی درناژ لنفاوی و / یا وریدی را خواهیم داشت . پوست به فشار بر روی خود حساس بوده و برخی از عروق گشاد شده دیده می شود.
مرحله 2
در این مرحله در اثر اختلال در دناژ لنفاوی و وریدی ،افزایش مایعات و سموم در بافت را خواهیم داشت .پرتقالی شدن ظاهر پوست قابل مشاهده است
مرحله 3
در این مرحله ،پوست ظاهری مانند پودینگ برنج و یا دانه های برنج می یابد . همراه با افزایش تجمع مایعات ،مولکول های پروتئین به تدریج سفت شده و فیبرهای را در بافت چربی تشکیل می دهند .
مرحله 4
در این مرحله ، الیاف پروتئین از بافت چربی فراتر رفته و در داخل هیپودرم و درم رشد می کند الیاف جامدی بوده و ساختارهای بافت را به یکدیگر متصل می کنند . فرو رفتگی های قابل مشاهده در پوست پدیدار می شود که به آن Mettress Skin گویند.
مرحله 5
این مرحله مرحله پایان سلولیت می باشد . بافت فیبری اکنون به خوبی سازمان یافته و بر روی رگ های خونی و بافت لنفاوی فشار می آورد .خونرسانی به پوست محدود می شود . پوست بدون مو بوده و ظاهر آن یکدست نمی باشد بعضی از قسمت ها ی پوست کدر است .
مرحله بندی فوق الذکر براساس تغییرات هیستوپاتولوژیک می باشد بااین وجود پزشک معالج نیاز به طبقه بندی کاربردی دارد که بتواند در بالین از آن استفاده نموده استفاده از آن راحت باشد و در عین حال نیز قابل ذکر در پرونده باشد .بنابراین به طبقه بندی بالینی سلولیت به شرح زیر می پردازیم :
گرید صفر: هیچ فرورفتگی در حین فشار ایجاد نمی شود
گرید یک : در حین فشار فرورفتگی های ایجاد می شود .
گرید دو : هنگام ایستادن فرورفتگی ها آشکار می شود در حالی که در هنگام دراز کشیدن مشخص نیستند
گرید سه : هنگام ایستادن و دراز کشیدن فرورفتگی ها آشکار می شوند
داروهای مورد استفاده در رفع سلولیت و چاقی موضعی :
فسفاتیدیل کولین تنها داروی مزوتراپی است که حداکثر دوز مجاز در هر جلسه دارد . دوز ماکزیمم آن mg2500 در هرجلسه ،در هر نقطه تزریق بیشتر از 0.3 سی سی و در هر جلسه بیشتر از 30 سی سی و در هر جلسه بیشتر از 30 سی سی از این ماده مجاز به تزریق نیستیم . در حال حاضر ، اکثر ویال های فسفاتیدیل کولین ، حاوی دیوکسی کولیت (DOC) می باشند.همان طور که در فصول قبل به آن اشاره شد استفاده از فسفاتیدیل کولین در کشورهای اروپایی و آمریکایی محدود شده و با دیوکسی کولیت جایگزین شده که نه تنها اثر لیپونکروتیکی دارد عوارض فسفاتیدیل کولین را نیز نداشته و استفاده از آن ایمن خواهد بود .
عمق تزریق در فسفاتیدیل کولین بسیار مهم است چرا که در عمق های بالاتر از 13 میلیمتر ، احتمال نکروز عضله و در عمق های کمتر از میلی متر ، احتمال نکروز پوستی وجود دارد .بنابراین فسفاتیدیل کولین می بایست در عمق 6تا 13 میلی متر تزریق گردد (جلسات اول در عمق 13 تزریق شروع شود و به تدریج کاهش یابد و در عمق 6 میلی متر خاتمه یابد ) .لازم به ذکر است این اعماق نسبی بوده و کاملا بسته به حجم توده چربی ناحیه دارد
جهت رقیق کردن فسفاتیدیل کولین می توان از نرمال سالین و یا از سایر ترکیبات لیپولیتیک مانند آرتیشوک و پیروات سدیم بهره گرفت .ترکیبات رقیق کننده می بایست هم حجم فسفاتیدیل کولین در کوکتل به کار روند . در حال حاضر بسیاری از برندها کوکتل های رفع سلولیت و چاقی موضعی را به صورت آماده در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند که بسیاری از آن ها فاقد ماده فسفاتیدیل کولین در ترکیبات کوکتل خود می باشند .