کامل ترین مقاله علمی انتقال بیماری در دندانپزشکی
این مقاله کامل ترین مقاله علمی انتقال بیماری در دندانپزشکی و بیماری های ویروسی در دندانپزشکی و درمان بیماری های ویروسی می باشد با ما همراه باشید
Pathogen:
میکرو ارگانیسمی که قابلیت ایجاد بیماری دارد
باکتری:
گروه بزرگی از میکروارگانیسم ها که از نظر شکل،اندازه وآرایش سلولها با یکدیگر تفاوت دارند .اکثر باکتری ها این توانایی را دارند که به صورت مستقل در شرایط مطلوب زنده بمانند. باکتری های بیماری زا در محیط مرطوب وتاریک ودر دمای 37 درجه سانتی گراد بهتر رشد می کنند.
فلورنرمال:
در قسمت های مختلف بدن از جمله دستگاه تنفس ،پوست و لوله گوارش تعداد زیادب باکتری بدون ضرر وجود دارد .این باکتری ها مفید هستند و بعضی از آنها به متابولیسم کمک می کنند و از ورود باکتری های مضر جلوگیری می کنند.
عفونت هنگامی اتفاق می افتد که یک باکتری که بطور معمول در بافت موجود است به قسمت دیگری از بدن وارد می شود و آسیب رسان می گردد.اغلب عفونت های باکتریایی توسط آنتی بیوتیک درمان میشوند.
اسپور:
در شرایط نامناسب ،بعضی از باکتری ها به یک حالت بسیار مقاوم تغییر شکل می دهند که اسپور نام دارد.کزاز نوعی بیماری است که توسط باکتری هایی که قابلیت ایجاد اسپور دارند ایجاد می شود.
باکتری در حالت اسپور زنده است ولی غیر فعال است و نمی تواند تکثیر شود ویا ایجاد بیماری کند .در صورتی که شرایط مهیا شود،اسپور دوباره فعال می شودو می تواند بیماری ایجاد کند.اسپور مقاوم ترین شکل زندگی است که شناخته شده است ومی تواند میزان زیاد حرارت و خشکی وحتی حضور ماده ضد عفونی کننده واشعه را نیز تحمل کندوزنده بماند.به همین دلیل از اسپور های غیر مضر جهت ارزیابی اثربخشی تکنیکها و وسایل استریلیزاسیون استفاده می شود.
ویروس:
بسیار کوچکتر از باکتری ها هستند ولی می توانند بیماری های کشنده ایجاد کنند.
ویروسها تنها در داخل سلول میزبان می توانند زنده بمانند وتکثیر شوند.سلول میزبان می تواند سلول انسان،حیوان ،گیاه یا باکتری باشد.ویروس داخل سلول شده تکثیر می یابد و سپس سلول میزبان راتخریب کرده و در داخل بدن پخش می شود مثل میروس هپاتیت و اچ آی وی
نهفتگی
بعضی از ویروسها می توانند در داخل سلول میزبان بصورت نهفته باقی بمانند.یک ویروس نهفته می تواند در آینده دوباره فعال شده و ذرات عفونی تری ایجاد نماید که باعث ایجاد علائم بیماری شوند.
استرس ،عفونت یک ویروس دیگر و اشعه ماوراءبنفش می توانند ویروس را دوباره فعال کنند .
درمان بیماری های ویرووسی:
در اکثر موارد تنها علائم ،درمان می شوند نه عامل بیماری .انتی بیوتیکهای عمومی در درمان و کاهش دوره بیماری ویروسی بی تاثیرند.حتی دارو های اختصاصی جهت بعضی از ویروسها نیز دارای محدودیت هایی هستند زیرا ویروسها می توانند انواع مختلفی از عفونت ایجاد کنند،سلول های میزبان متفاوت داشته باشند و یا اینکه این دارو ها ممکن است اثرات جانبی جدی داشته باشند.
ویروس ها قابلیت موتاسیون دارند تا بتوانند با محیط موجود بهتر تطابق بیابند و در مقابل مواد کشنده آنها بهتر مقاومت کنند .به همین دلیل ساختن واکسن برعلیه ویروسها بسیار مشکل است.
قارچ ها :
از دسته گیاهان هستند ولی کلروفیل ندارند مثل مخمر هاوکپک ها .بعضی از بیماری های قارچی:کچلی وکاندیاز
کاندیاز دهانی توسط مخمر کاندیدا آلبیکانس ایجاد می شود.تمام انواع کاندیدا فرصت طلب هستند و بخصوص افراد بسیار جوان ،بسیار پیر و بسیار بیمار را درگیر میکنند.اطفال نیز در گروه خطر قرار دارند.کاندیدا در زیر دندان مصنوعی فک بالا نیز شایع است .مخصوصا در بیماران مبتلا به اچ آی وی.
کاندیدا در اکثر موارد بصورت یک غشاء سفید رنگ در روی مخاط دهان ،زبان وهر جای دیگر حفره دهان مشاهده می شود که در صورتیکه این غشاء به نحوی برداشته شود در زیر آن یک بافت قرمز ؟،زخمی وگاهی خون چکان دیده می شود .برای درمان آن از دارو های ضد قارچی مثل نیستاتین استفاده می شود.
انتقال بیماری
در صورت وجود شرایط مناسب جهت زندگی و رشد عوامل بیماریزا احتمال انتقال بیماری نیز وجود دارد. چهار عامل در ایجاد بیماری توسط یک میکروارگانیسم موثرند که در صورت عدم وجود یکی از آنها بیماری قابل انتقال نیست.
1-ویرولانس2-غلظت 3-مقاومت میزبان 4-محل وروود
1-ویرولانس(قدرت بیماری زایی):
به معنای توانایی عامل بیماری زا جهت غلبه بر مقاومت بدن شخص وایجاد بیماری می باشد .یک عامل بیماری زا با ویرولانس بالا حتی در شرایط سلامت فرد نیز می تواند بر قدرت دفاعی او غلبه کرده وایجاد بیماری نماید.
2-غلظت:
به معنای تعداد عوامل بیماری زای موجودمی باشند .هرچه تعداد آنها بیشتر باشد احتمال ایجاد بیماری توسط آنها افزایش می یابد.
3-مقاومت میزبان:
به معنای مقاومت فرد در برابر عوامل عامل بیماریزا می باشد.هر چه فرد سالمتر است بهتر در مقابل بیماری مقاومت می کند.عوامل زیر می توانند سبب کاهش مقاومت شوندک
خستگی فاسترسهای جسمی وروحی ،تغذیه بد،آسیب دیدگی ،جراحی وحضور بیماریهای دیگر.
4-محل ورود:
به معنای محلی می باشد که پاتوژن از طریق آن وارد بدن می شود.محل وروود پاتوژن های موجود در هوا ،بینی ودهان می باشند .پاتوژنهایی که محل زندگی آنها در خون است از طریق راه یافتن به عروق خونی وارد بدن می شوند.مثل ورود سوزن ،بریدگی،گازگرفتگی،…بعضی از پاتوژنها ممکن است از طریق مخاط بینی یا دهان وارد شوند.
کنترل عفونت به معنای تلاش در جهت جلو گیری از انتقال بیماری وکاهش تعداد عوامل پاتون می باشدعواملی که مقاومت در برابر عفونت را تحت تاثیر قرار می دهند:
1-وضعیت ایمنی بیمار 2-سن3-تغذیه 4-مصرف دارو 5-آلرژی6-مصرف الکل 7-شرایط فیزیولوژیک
عفونت هنگامی ایجاد می شود که پاتوژن بتواند در محل تکثیر پیدا کند.بیماری عفونی به بیماری گفته می شود که قابل انتقال ومسری باشد.به این معنا که می تواند از یک فرد به فرد دیگر منتقل شود.
عفونت حاد:
درعفونت حاد ،در اغلب موارد علائم شدید است ودر اغلب موارد به زودی پس از ایجاد عفونت ظاهر می شوند .دارای دوره کوتاه هستند .بطورمثال در یک عفونت ویرووسی مثل سرما خوردگی ،بدن اغلب در طی 2تا3هفته ویروس را محدود می کند .
عفونت مزمن:
در این نوع عفونت میکروارگانیزم برای مدت طولانی وحتی گاهی برای تمام عمر در بدن باقی می ماند. فرد ممکن است بدون علامت ولی ناقل باشد مثل هپاتیت B,C,HIV
عفونت نهفته:
یک عفئنت دائمی است که علائم آن بصورت دوره ای ظاهر شده ئ غایب می شود.مثل تب خال که ویروس در ابتدا وارد بدن شده و ضایعات اصلی را ایجاد میکند .سپس در سلولهای عصبی بصورت نهفته باقی می ماند تا در شرایط مناسب (مثل بیماری واسترس )از سلول عصبی خارج شده و دوباره ایجاد بیماری کند.
عفونت فرصت طلب:
توسط ارگانیزمهای غیر پاتوژن در شرایط کاهش مقاومت بدن ویا به مخاطره افتادن مقاومت بدن ایجاد می شود.بطور مثال فردی که در حال بهبودی انفلونزا است ممکن است دچار پنومونی یا عفونت گوش شود .عفونت های فرصت طلب در بیماران دچار مشکل سیستم ایمنی دیابت و در افراد مسن شایع است.
روشهای انتقال عفونت:
روش های انتقال عفونت به شرح زیر می باشد
انتقال مستقیم:
عوامل بیماری زا ممکن است از طریق تماس مستقیم با ضایعه ی عفونی یا مایعات وترشحات بدن که حاوی آن باشند (مثل خون،بزاق و ترشحات وازینال )منتقل شوند .بسیاری از ویروسها و باکتریها از طریق مستقیم منتقل می شوند و سبب بیماری هایی مثل هپاتیت ،تبخال ،عفونت اچ آی وی و سل می شوند.
در دندانپزشکی تماس با خون و بزاق بسیار مهم است .اگرچه ممکن است خون در بزاق قابل مشاهده نباشد ولی در اکثر موارد وجود دارد.
انتقال غیر مستقیم :
در صورتی که فرد با سطح و یا وسیله آلوده تماس پیدا کند وپاتوژن را از این طریق به خود منتقل کند .مهم است که دست خود را مرتب شست و شو دهیم تا از این نوع انتقال کاسته شود.به این نوع انتقال cross contamination هم گفته می شود.در مطب دندانپزشکی انتقال غیر مستقیم از طریق دست و حوله آلوده ،وسایل آلوده و حتی غیار نیز اتفاق می افتد .
سایر وسایل :
شیر اب ، کلید برق ِ هندپیس ِ مواد دندانپزشکی ِ پرونده بیمار ِ دکمه های صندلی ِ عینک دندانپزشکی ِ خودکار .
پاشیدن : پاشیدن خون ِ بزاق یا ترشحات حلق در هنگام اسپری زدن در صورت تماس با چشم یا دهان و یا پوست اسیب دیده می تواند سبب انتقال عفونت شود . پوست سالم مانند یک سد محافظتی بسیار خوب عمل می نماید .
انتقال از طریق ذرات معلق هوا:
( Droplet Infection) از طریق ذرات حاوی ویروس یا باکتری ممکن است بیماری منتقل شود . اکثر بیماریهای تنفسی واگیردار از طریق قطرات رطوبت منتقل می شوند . این قطرات می توانند مدت زمان طولانی در هوا باقی بمانند و نقل مکان کنند . در صورت عطسه و سرفه نیز این ذرات ایجاد می شوند . Aerosol های حاوی خون ِ بزاق و میکرو ارگانیسم ها در حین استفاده از توربین ِ دستگاه جرمگیری و پوار اب و هوا ایجاد میشود . استنشاق باکتریها و ذرات حاوی انها در صورت عدم استفاده از ماسک معادل این است که یک فرد هر دقیقه 2 بار در فاصله 30 سانتی متری شما به سمت صورت شما عطسه کند .
Mist ( غبار ) :
قطراتی هستند که بزرگتر از ذرات Aeorosol هستند . ذراتی که در اثر سرفه ایجاد می شوند میتوانند بیماری های تنفسی را منتقل کنند . ولی به نظر نمیرسد که HBV یا HIV را منتقل کنند .
Spatter ذراتی بزرگتر هستند که با خون ِ بزاق یا سایر مواد الوده شده اند و ممکن است در حین کارهای ترمیمی یا بهداشتی که در انها وسایل چرخشی یا اولتراسونیک استفاده می شود ایجاد شوند ( همچنین پوار اب و هوا ) ذرات Spatter دورتر از ذرات Aerosol و غبار منتقل می شوند و روی سطح و بازو و مچ و سینه می نشینند همچنین می توانند به کروات دندانپزشک یا پرستار نیز برسند .
انتقال Parenteral:
parenteral به معنی از طریق پوست می باشد و انتقال parenteral تزریقی از طریق ورود سوزن ِ برش ِ گازگرفتگی ِ سائیدگی و یا هر گونه اسیب دیدگی پوست بدست می اید .
انتقال Blood Borne :
پاتوژنهای blood borne در خون و سایر مایعات بدن فرد مبتلا وجود دارند و می توانند به دیگران منتقل شوند . ( از طریق تماس مستقیم یا غیر مستقیم ) بزاق در دندانپزشکی بسیار مهم است چون به کرات با خون الوده می شوند . استریلیزاسیون ناصحیح می تواند موجب انتقال این عوامل شوند . بیماری های bloode borne بدلیل تماس مداوم با خون و بزاق در دندانپزشکی اهمیت زیادی دارد ( مثل HCV ِ HBV ِ HIV)
انتقال از طریق غذا و اب :
بعضی از بیماری ها از طریق اب و غذای الوده منتقل می شوند مثل سل ِ بوتولیسم و عفونتهای استافیلوکوک و استرپتوکوکی
انتقال مخرجی ِ دهانی :
در صورت رعایت نادرست بهداشت پس از توالت رفتن ِ بسیاری از بیماری ها قابل انتقال به دیگران است .
باکتری گذرا :
باکتری هایی که به خون وارد می شود سبب حضور موقت باکتری در گردش خون می شوند . برای اکثر افراد این مساله مشکلی ایجاد نمی کند چون سیستم دفاعی بدن ان را از بین می برد ولی برای بعضی از افراد خطرناک است ِ مثل افراد دارای سابقه بیماری قلبی مادرزادی ِتب روماتوئید ِ جراحی قلب باز ِ مشکلات قلبی خاص ِ افراد دارای Pacemarker یا دارای مفضل مصنوعی .
در این افراد احتمال اندوکاردیت باکتریال وجود دارد و یا عفونت باکتریال در محل پیوند.
بیماری های ویروسی پر اهمیت در دندانپزشکی
هپاتیت :
انواع مختلفی دارد : E – D – C – B – A
هپاتیت A :
می تواند هر کسی را مبتلا کند . از طریق تماس با مدفوع فرد الوده انتقال می یابد . (Fecal- oral ) رعایت بهداشت مناسب از انتقال این بیماری جلوگیری می کند . کم اهمیت ترین نوع هپاتیت ویروسی است . واکسنی وجود دارد که در افراد بالای 2 سال میتواند استفاده شود و ایمنی طولانی مدت ایجاد می کند .
هپاتیت B :
سبب یک بیماری جدی و طولانی مدت ِ سرطان کبد ِ سیروز کبدی ِ نقص کبد و حتی مرگ می شود . از طریق خون و سایر ترشحات بدن می تواند منتقل شود . ( مثل بزاق ) فردی که مبتلا به بیماری شده است و فردی که در معرض بیماری قرار گرفته ولی علائم ان هنوز اشکار نشده ِ می توانند ناقل بیماری باشند . در نتیجه فردی که ظاهر سالمی دارد نیز ممکن است ناقل بیماری باشد . HBV مسئول %34 از هپاتیتهای ویروسی حاد می باشد . پرسنل دندانپزشکی بدلیل تماس با خون و بزاق در خطر ابتلا قرار دارند . همچنین ایمن پرسنل میتوانند بطور ندانسته حامل ویروس بوده و بیماری را به بیماران منتقل کنند .
ایمنی در مقابل هپاتیت B :
یک واکسن بسیار موثر وجود دارد . تمام پرسنل دندانپزشکی که در خطر ابتلا هستند باید واکسن بزنند . بر اساس قوانین اداره سلامت و بهداشت شغلی (OSHA) هرکارفرما باید شخص استخدام شده را در صورتی که در محیط کار در خطر مواجهه با خون یا ترشحات بدن باشد طی 10 روز و بدون هیچگونه مبلغی واکسینه کند . فرد استخدام شده این حق را دارد که واکسیناسیون را قبول کند ولی باید فرمی را پر کند که به احتمال مواجهه با هپاتیت B گفته شده است .
تست پس از واکسیناسیون ِ 6-1 ماه بد از سومین تزریق توصیه می شود تا مطمئن شویم که انتی بادیهای لازم ساخته شده است . در صورت عدم وجود انتی بادی ِ هر سه دوره ی واکسن باید تکرار شود . واکسن هپاتیت B برای زنان باردار خطری ندارد .
هپاتیت C :
بطور موثر از طریق انتقال خون و یا تماس Percutanneous با خون ایجاد می شود . (Percutanneous به معنای از طریق پوست می باشد ) . انتقال از طریق پوست می تواند از طریق ورود سوزن ِ استفاده از سوزن مشترک در معتادان تزریقی و سوزن الوده در خالکوبی ( تاتو ) باشد . قدرت انتقال HCV بیشتر از HBV . متاسفانه واکسنی علیه HCV وجود ندارد و درمانی نیز برای ان وجود ندارد ولی درمانهای موثری جهت کنترل عوارض ان وجود دارد .
هپاتیت E :
از طریق fecal _ oral و بوسیله غذا یا اب الوده منتقل می شود . بصورت یک اپیدمی در کشورهای در حال توسعه دیده می شود و در حیطه دندانپزشکی بیماری نیست .
HIV ( ویروس نقص ایمنی ) :
یک ویروس Blood Borne است که به سیستم ایمنی حمله کرده و ان را تضعیف یا تخریب می کند . با ازمایش خون می توان انتی بادی علیه HIV را قبل از اینکه علائم ان ظاهر شود ِ مشاهده کرد . نتیجه مثبت تست ( Seropositive Result (نشانه این است که فرد به عفونت HIV مبتلا شده است ِ حامل ویروس بوده و می تواند ان را به دیگران انتقال دهد .
نتیجه منفی تست ( Seronegative Result ) به این معنی است که در زمان ازمایش فرد عفونی نبوده است و به معنای ایمنی در مقابل ویروس نیست .
فرد مبتلا به HIV ممکن است تا مدتها سالم زندگی کند . هنگامی که فرد مبتلا به HIV دچار بیماری های جدی و عفونتهای همراه با HIV می شود ِ به سمت AIDS پیشرفت می کند . شرایط متعدد دهانی وجود دارد که با عفونت HIV همراه هستند .
مسیرهای انتقال HIV
HIV از طریق تماس جنسی و استفاده از سوزن مشترک در معتادان انتقال می یابد . همچنین قبل از اینکه خون اهداکنندگان ازمایش HIV شود از این طریق نیز منتقل می گردید . در حال حاضر بدلیل ازمایش خون های مورد استفاده در انتقال خون بانک خون سالم است . نوزادان مادران مبتلا به HIV ممکن است قبل یا در حین تولد و یا از طریق شیر مادر مبتلا شوند .
در محیط های درمانی ِ بیشترین راه انتقال ورود سوزن الوده به بدن فرد و پس از ان پاشیدن خون فرد الوده بر پوست زخمی و یا مخاط چشم یا بینی فرد دیگر می باشد که از طریق وارد گردش خون وی می شود . انتقال HIV در مطب دندانپزشکی مهم است اما یک تهدید بزرگ نیست ولی مساله مهم این است که افراد مبتلا به HIV معمولا بیماری های دیگری هم دارند (مثل سل و هپاتیت B ) که میتوانند راحت تر منتقل شوند و این بیماری ها تهدید بزرگی هستند .
ویروس های هرپس :
چهار نوع عمده دارد :چهار نوع عمده دارد :
1- HSV که دو نوع دارد :
HSVI سبب ضایعات دهانی و HSVII سبب ضایعات ناحیه تناسلی می شوند .
2- VZV :
ایچاد ابله مرغان ِ هرپس زوسترو Shingles می کند .
3- CMV :
به طور معمول نهفته است و ایجاد بیماری نمی کند مگر در صورت اسیب و نقص در سیستم ایمنی ( در صورت فعال شدن ِ بسیار مسری بوده و از طریق اغلب مایعات بدن منتقل میشود )
4-EBV:
سبب منونوکلئوزعفونی ولنفوربورکیت(یک نئوپلاسم بدخیم بافتهای لنفاوی)می شود.
HSV1:
عفونتی است که ایجاد زخمهای راجعه در لب می نماید .این زخمها ممکن است در زمانی که فرد دچار تب یا سرماخوردگی می شود ایجاد شوند.
هرپس اولیه:
بسیار مسری است و اولین تظاهر عفونت در کودکان 1-3 ساله است .
علائم:
تب خفیف ،درد در دهان ،افزایش بزاق ،بدتنفس کردن واحساس بیمار بودن .داخل دهان دچار تورم بوده ولثه ها ملتهب است.بهبودی در عرض 3 روز آغاز می شود وبیماری 7-14 روز به طول می انجامد .در طول این مدت درمان های کمکی جهت بهبود درد بیمارو کاهش عفونت ثانویه انجام میشود.
هرپس راجعه لب:
پس از هرپس اولیه، ویروس به صورت نهفته باقی می ماند ودر باقی طول عمر در دوره های متعددی مجددا بصورت زخم بر روی لب ظاهر می شود.ظهور مجدد زخمها هنگامی اتفاق می افتد که مقاومت عمومی بدن کاهش می یابد مثلا در موارد استرس ،تب،بیماری …
استفاده از کرم ضدآفتاب با ضریب محافظت 15 به جلوگیری از ایجاد تبخال کمک می کند.زخمها می توانند سالی یکبار ویا بصورت هفتگی ویا هر روز ایجاد شوند.همانند هرپس اولیه،زخمها در طی 7-10 روز به صورت خودبخود بهبود یافته واسکار بجا نمی گذارند.
HSV2:
زخم در ناحیه تناسلی ایجاد می کند .زخمها معمولا 2-10پس از عفونت ایجاد می شوند وعلائم آن بصورت خارش وسوزش ادرار می باشد.این زخم ها نیز این قابلیت را دارند که بعد ها دوباره ایجاد شوند احتمال انتقال بیماری تنها طی این بازگشت و عود مجددها امکان پذیر است.در صورتی که مادر در هنگام زایمان دارای این زخم ها باشد می تواند آن را به نوزاد منتقل کند .50%از نوزادان مادران دارای ضایعه در هنگام زایمان طبیعی به این ویروس آلوده می شوند واز میان آنها حداقل 85%صدمه جدی دیده ویا توسط ویروس کشته می شوند.
HZV(HHV3):
سبب بیماریهای آبله مرغان و زونا می شود.آبله مرغان عفونت اولیه است و زونا در نتیجه دوباره فعال شدن بیماری اتفاق می افتد.این بیماری ها بسیار مسری هستند وانتقال از طریق تماس مستقیم با ضایعات پوست ویا ذرات بزاق حاوی ویرووس فرد مبتلا ایجاد می شود.
(cytomegalovirus)CMV(HHV4):
این ویروس به ندرت ایجاد بیماری می کند مگر در صورت وجود شرایط دیگر مثل مشکل سیستم ایمنی .هم چنین جنین را می تواند در دوره بارداری مبتلا سازد .در بعضی موارد ممکن است نوزاد متولد شده کر یا دارای عقب ماندگی ذهنی باشد.روش انتقال آن مشخص نیست .
(epstein-Bar virus)EBV(HHV5):
مسئول تعدادی از عفونتها می باشد: مونونوکلئوز عفونی ،سرطان نازوفارنژیال ،لنفوما ،کلوپلاکی مویی شکل (که اکثرا در افراد مبتلا به HIVمشاهده می شود )منونوکلئوز عفونی یک عفونت حاد است که بطور اولیه افراد15-20 ساله را درگیر می کند .EBVدر بزاق وجوددارد و از طریق بوسیدن منتقل می شود که به همین دلیل آنرا اغلب بیماری بوسیدن می نامند.
انتقال هرپس:
روش اصلی :تماس مستقیمبا ضایعه یا بزاق عفونی
در صورت وجود ضایعات باید وقت بیمار را به بعد از بهبودی ضایعات منتقل کرد ،حتی در صورتی که ضایعات غیر فعال باشند نیز احتمال انتقال ویروس از طریق بزاق و اسپری ذرات در نتیجه استفاده از توربین وجود ارد.
واکسن برعلیه هرپس وجود ندارد.استفاده از عینک جهت دندانپزشکان بسیار مهم است زیرا عفونت هرپس می تواند ایجاد کوری نماید.استفاده از دستکش میتواند از تماس با ضایعات وهمچنین تماس ویروس با نواحی آسیب دیده پوست دندانپزشک جلوگیری کند.
سرخک:
یک بیماری ویروسی جدی می باشد که می توان با واکسیناسیون از آن جلوگیری کرد. ویروس به راحتی از طریق ذرات معلق در هوا منتقل می شود ودوره نهفتگی آن 10-12 روز است.علائم اولیه آن شامل سرفه وتب می باشد و پس از آن راشها پدیدار می گردند.
توبرکلوز(سل):
سل توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود که سبب مرگ ومیرهای زیادی در جهان گشته است.به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی در افراد مبتلا به HIV این افراد بسیار در خطر ابتلا به توبرکلوز نیز می باشند .به همین دلیل HIV وتوبرکلوز در اغلب موارد با یک یگر همراهند.از بین این دو اهمیت و خطر سل برای کارکنان مطب بیشتر است یک دلیل آن این است که باسیل مولد سل می تواند در برابر بسیلری از ضدعفونی کننده ها مقاومت کند.
علائم سل:
سرفه به مدت بیشتر از 3 هفته همراه با خلط، تب بدون عامل دیگر ،خستگی ،عرق شبانه ،از دست دادن وزن بدون علت ،بی اشتهایی.
انتقال سل :
بیماری که علائم گفته شده را دارد در مرحله فعال بیماری می باشد.این شخص می تواند به راحتی بیماری را به افرادی که تماس نزدیک و طولانی مدت با وی دارند انتقال دهد .باسیل سل بصورت اولیه در نتیجه سرفه کردن فرد بیمار وخارج شدن ذرات خلط حاوی باکتری از دهان پخش می شود .این باکتری ها توسط افراد دیگر استنشاق می شوند و به ریه آنها وارد می شود.یک فرد سالم غالبا با این میکروب می جنگد ولی در قردی که به دلیل بیماری دیگری ضعیف شده است ممکن است ایجاد سل نماید.
انتقال بیماری می تواند از طریق مصرف شیر آلوده وتماس باحیوان بیمار نیز اتفاق افتد.
عفونت بدون تماس با بیمار فعال 90%افراد مبتلا به سل در این گروه قرار میر گیرند .آنها باکتری را با خود دارند ولی علائم بیماری هرگز آشکار نمی شود .آنها در این مرحله بیماری را منتقل نمی کنند ولی در صورتی که مقاومت بدن کاهش یابد باسیل سل می تواند فعال شود.پس از اینکه یک فرد دچار بیماری گردیدوبهبود یافت برای همیشه حامل بیماری می باشد.
بیماری لژونر :
باکتری LEGISLATION PENEUMEPHILA مسئول ایجاد دو بیماری حاد باکتریایی می باشد تب PONTIACو بیماری LEGIONNAIRE.باکتری از طریق ذرات معلق در هوا وتنفس این ذرات منتقل سیستمهای تهویه هوا ،سیستمهای تصویه آب وبیوفیلم موجود در سیستم آبرسانی یونیتهای دندانپزشکی رشد کند.پرسنل دندانپزشکی میزان بالاتری از آنتی بادی علیه این باکتری در مقایسه با افراد دیگر دارند که نشان دهنده تماس مداوم ومقاومت در برابر آن می باشد .
خفیف ترین فرم عفونت (تب پونتیاک )نام دارد که سبب علائم شدید شبیه آنفولانزا می شود مثل : سردرد،تب بالا ،سرفه خشک ،احساس سرما ،اسهال ،درد قفسه ودرد شکم
فرم بسیار شدیدتر بیماری لژیونر نامیده می شود و باعث پنومونی شدید می گردد. در افراد دارای مشکل سیستم ایمنی یا افراد مسن این بیماری می تواند کشنده باشد.
کزاز:
به نام بیما ری قفل شدن فک نیز شناخته می شود و یک بیماری خطرناک و کشنده است که توسط باسیل Spore forming bacilli ایجاد می شود که در خاک، غبار و مدفوع انسان و حیوان وجود دارد. میکروب از طریق زخم یا خراش وارد بدن می شود.
این باکتری سبب اسپاسم و گرفتگی و سخت شدن عضلات میشود. با استفاده از واکسن می توان بر علیه ان ایمنی ایجاد کرد جهت این واکسن باید از دوز یاداوری Booster )) به منظور تقویت ایمنی استفاده گردد.
سیفلیس :
یک بیماری دستگاه تناسلی که توسط اسپیروکت ترپونما پالیدوم ایجاد می شود. اگر چه این باکتری ها در بیرون بدن بسیار ضعیف و اسیب پذیر هستند ولی در دندانپزشکی در صورت تماس با ضایعات دهانی احتمال انتقال بیماری وجود دارد .
مرحله اول سیفلیسبروز زخمهای بدون درد به نام شانکر ( Chancer ) می باشد که در صورت تماس قابلیت انتقال بیماری را دارد. در صورتی که روی لب ایجاد شود ممکن است شبیه تبخال باشد ولی پوسته روی ان تیره تر است .
مرحله دوم نیز عفونی بوده و در صورت تماس با ضایعات باز، احتمال این عفونت فوری ایجاد شود وجود دارد.
مرحله سوم به نام سیفلیس نهفته نامیده می شود و اغلب کشنده است و ممکن استپس از اینکه بیماری به مدت طولانی ( مثلا 20 سال ) بصورت نهفته بود.
علائم مهم سیفلیس در حیطه ی دهان و سر :
پاپولهای شکاف دار در گوشه های دهان، موکوس پچ های مرطوب و به رنگ خاکستری_ سفید بر روی زبان، سقف دهان، لوزه ها، یا سطح داخلی لبها ( این ضایعات بسیار عفونی هستند )، راشهای گسترده و زیاد شبیه سرخک، جوشهای شبیه ابله و زخمهای ترشح دار و ریزش موی سر.
دیدگاهتان را بنویسید