آموزش تزریق بوتاکس برای کاهش خطوط افقی پیشانی
خطوط افقی دینامیک پیشانی در اثر انقباض عضله فرونتالیس ایجاد می گردند. تزریق توکسین بوتولینوم در عضله فرونتالیس با مهار انقباض عضله و صاف کردن پوست روی آن سبب کاهش این خطوط می گردد. انقباض عضله فرونتالیس همچنین بر روی شکل و ارتفاع ابرو موثر بوده و استفاده از برخی از تکنیک های تزریق توکسین بوتولینوم می تواند منجر به بالا رفتن بخش خارجی ابرو شود.
اندیکاسیون های تزریق بوتاکس در خطوط افقی پیشانی
- خطوط افقی پیشانی
- بالا بردن بخش خارجی ابرو ها
آناتومی خطوط پیشانی
چین و چروک: خطوط افقی پیشانی یا چروک های فرونتال به شکل عرضی در ناحیه پیشانی قرار گرفته اند.
شکل و موقعیت ابرو: در زنان اغلب ابرو کمانی بالا قرار گرفته مطلوب است. در مردان معمولا شکل خوابیده و صاف ابرو ارجح است.
عضلات هدف: هدف از تزریق توکسین بوتولینوم جهت رفع خطوط افقی پیشانی تزریق در عضله پهن فرونتالیس است که در محدوده پیشانی قرار گرفته و در دو سمت به خطوط محل اتصال استخوان تمپورال منتهی می شود.
عملکرد عضلات: الیاف عضله فرونتالیس به شکل عمودی قرار گرفته و انقباض این عضله سبب بالا بردن ابرو می گردد. 2 سانتیمتر تحتانی این عضله اثر قابل توجهی در ارتفاع و شکل ابرو دارد.
ارزیابی بیمار
- تعیین ماهیت دینامیک (بدنبال انقباض عضله ایجاد میگردد) یا استاتیک خطوط افقی پیشانی
- ارزیابی شکل دینامیک یا استاتیک ابرو
ارزیابی افتادگی (پتوز) ابرو (ابرو پایین قرار گرفته) و درماتوشالازی پلک فوقانی (شلی و اضافه بودن پوست پلک) در هنگام استراحت عضله فرونتالیس. بیماران واجد این شرایط اغلب دارای خطوط افقی پیشانی هستند. چرا که انقباض عضله فرونتالیس به عنوان مکانیسم جبرانی برای بالا بردن ابرو های پایین افتاده و شلی پوست پلک فوقانی عمل می کند. در نتیجه تزریق توکسین بوتولینوم در این عضله گرچه سبب بهبود خطوط پیشانی می گردد اما می تواند منجر به بدتر شدن این شرایط شده و لذا توصیه می شود که هنگامی که بتازگی شروع به کار با توکسین بوتولینوم نموده اید از تزریق آن در افراد دچار درماتوشالازی و افتادگی ابرو پرهیز کنید. با بالا رفتن تجربه در تزریق و دوز آن در این نواحی پزشک می تواند بیماران با تظاهرات چالش برانگیزتر را انتخاب کند.
ایجاد انقباض در عضلات هدف درمان
بیماران بخواهید که هر یک از تغییرات چهره زیر را انجام دهد:
- ابرو های خود را مثل حالتی که تعجب کرده اید بالا بیندازید
- پیشانی خود را بالا ببرید.
اهداف درمان
مهار کامل بخش داخلی عضله فرونتالیس جهت کاهش خطوط افقی پیشانی همراه با مهار نسبی بخش خارجی عضله فرونتالیس جهت شکل دلخواه ابرو
رقیق سازی بوتاکس
100 واحد از پودر بوتاکس را با 4 سی سی از سالین استریل فاقد مواد نگهدارنده جهت تزریق رقیق نمایید.
ترکیبات مختلف توکسین بوتولینوم قابل تبدیل به یکدیگر و معادل سازی نیستند و تمامی مقادیر مرجع در این فصل در مورد Onabotulinumtoxin (OBTX) اختصاصا اشاره به نام تجاری Botox دارد.
دوز شروع
زنان: 22.5-15 واحد از OBTX
مردان: 25-20 واحد از OBTX
بی حسی
در اکثر بیماران نیازی به بی حسی نیست اما در صورت نیاز ممکن است از کیسه یخ استفاده شود.
تجهیزات درمان
- تجهیزات کلی مربوط به تزریق
- بوتاکس زیبایی رقیق سازی شده
- سر سوزن 0.5 اینچی 30gauge
پروسیجر تزریق بوتاکس در خطوط افقی پیشانی
- تزریق ها را در ناحیه ایمن (Safety Zone) خطوط افقی پیشانی انجام دهید. محدوده ناحیه ایمن عبارتند از: خط عمودی که لیمبوس خارجی می گذرد، خطی که سانتیمتر بالا تر از لبه سوپرااوربیتال به شکل افقی قرار دارد و خط رویش مو. یک ناحیه کوچک در سمت خارج خط عمودی که از لیمبوس خارجی می گذرد تا حدود 2 سانتیمتر زیر خط رویش مو به این محدوده اضافه می شود. محدوده کردن تزریق ها به ناحیه ایمن سبب به حداقل رساندن خطر افتادگی ابرو شده و ارتفاع و شکل ابرو را حفظ می کند.
- توکسین بوتولینوم در درمان خطوط افقی پیشانی به شکل داخل عضلانی تزریق می شود
- تزریق توکسین بوتولینوم خارج خط عمودی که از لیمبوس خارجی می گذرد می تواند خطرناک باشد.
- تزریق در زیر ناحیه ایمن یا استفاده از دوز های بالا های بالا با افزایش خطر افتادگی در بخش خارجی ابرو همراه می باشد. گرچه تزریق توکسین بوتولینوم در نواحی فوقانی نزدیک خط رویش مو با استفاده از دوز بسیار اندک ممکن است منجر به بالا رفتن ابرو شود. بطور کل بهتر است نتیجه نهایی همراه با بالا رفتن ابرو باشد. (که می توان آن را اصلاح کرد) تا افتادگی آن.
- الگوی تزریق V شکل نشان داده شده در شکل با حداقل تزریق توکسین بوتولینوم در بخش خارجی عضله فرونتالیس همراه بوده و به حفظ کمان ابرو (از طریق بالا بردن بخش خارجی آن) همراه است که برای زنان مطلوب می باشد. از طریق تزریق توکسین بوتولینوم در نواحی اندکی تحتانی تر در بخش خارجی عضله فرونتالیس می توان ابروی با شکل صاف تر را ایجاد نمود.
- تزریق در پایین تر از ناحیه ایمن بین دو خط لیمبوس با افزایش خطر افتادگی بخش داخلی ابرو ها همراه است.
- از تزریق خیلی عمقی و در نتیجه برخورد سوزن با پریوست که دردناک بوده و سبب کند شدن سر سوزن می گردد پرهیز کنید.
روش تزریق در خطوط افقی پیشانی
- پشت صندلی بیمار را تا زاویه 60 درجه بخوابانید.
- ناحیه ایمن خطوط افقی پیشانی را مشخص نمایید.
- محل عضله فرونتالیس را مشخص نموده و با درخواست از بیمار مبنی بر انقباض عضلات (از بیمار بخواهید تغییرات چهره ای که قبلا ذکر شد را انجام دهد) حاشیه عضلانی فرونتالیس را مشخص کنید.
- نقاط تزریق را مشخص کنید.
- از یخ برای بی حسی استفاده کنید.
- پوست ناحیه تزریق را با الکل تمیز نموده و اجازه بدهید تا خشک شود.
- پزشک در قدام بیمار قرار می گیرد.
- در حالی که بیمار عضله فرونتالیس را منقبض می کند سوزن را در محدوده خطوط ایمن وارد عضله فرونتالیس نمایدد. سوزن با زاویه 30 درجه نسبت به پیشانی وارد شده و نوک آن وارد لبه عضله می شود. 2.5 واحد از OBTX با فشار اندک اما مداوم بر پیستون سرنگ تزریق می شود.
- تزریق را در محدوده خطوط ایمن به سمت خارج در طول لبه عضله فرونتالیس ادامه دهید. با فواصل تقریبا 1 سانتیمتری 2.5 واحد از OBTX را تزریق کنید. جهت قرینگی تزریقات را به شکل یکنواخت در طول پیشانی انجام دهید.
- تزریق نهایی در خارج از محدوده ناحیه ایمن در حدود 2 سانتیمتر زیر حاشیه رویش مو در محل حداکثر بالا رفتگی ابرو صورت می گیرد. 1.25-2.5 واحد از OBTX در این محل تزریق شده و این کار در سمت مقابل هم صورت می گیرد.
- محکم محل تزریق را تحت فشار قرار دهید. جهت فشار می بایست به سمت خارج ناحیه ایمن و بودر از چشم باشد.
نتایج تزریق بوتاکس در خطوط افقی پیشانی
کاهش خطوط افقی دینامیک پیشانی و بالا رفتن بخش خارجی ابرو بطور رایج 3 روز پس از تزریق توکسین بوتولینوم مشاهده می شود. حداکثر میزان اثر آن 2-1 هفته بعد از تزریق ایجاد می گردد.
طول مدت اثر و فواصل تزریق
عملکرد عضله درمانی بتدریج در عرض 4-3 ماه پس از تزریق توکسین بوتولینوم برمیگردد.
زمانی که انقباض عضله فرونتالیس مجددا مشاهده شد پیش از برگشتن به نمای قبل از تزریق، توکسین بوتولینوم در خطوط افقی پیشانی می بایست انجام شود.
پیگیری و درمان
بیماران 3 هفته پس از تزریق توکسین بوتولینوم جهت ارزیابی کاهش خطوط پیشانی قرینگی و شکل ابرو در هنگام استراحت و موقع بالا بردن فعال ابرو مورد معاینه قرار می گیرد.
ابرو بالا رفته یا ابرو متعجب
ابروی بالا رفته بیش از همه در هنگام تغییرات چهره جلب نموده و در اثر انقباض بیش از حد بخش خارجی عضله فرونتالیس ایجاد می گردد. اگر در بیمارانی که انقباض بخش خارجی عضله فرونتالیس در آنها قوی است، تزریق های مربوط به این بخش حذف شود یا از دوز پایین توکسین بوتولینوم در بخش های خیلی بالای قسمت خارجی این عضله استفاده شود ممکن است این حالت ایجاد گردد. بالا رفتن ابرو را می توان با تزریق 2.5 – 1.25 واحد از OBTX درست در زیر قسمت خارجی ناحیه ایمن در محل خطی که بیشترین میزان بالارفتگی ابرو در آن وجود دارد رفع کرد.
عوارض بوتاکس پیشانی و درمان آن
- عوارض کلی مرتبط با تزریق
- افتادگی (پتوز) ابرو
- غیرقرینگی ابرو ها
- بلفاروپتوز (افتادگی پلک فوقانی)
افتادگی (پتوز): ابرو یکی از قابل توجه ترین عوارض توکسین بوتولینوم در عضله فرونتالیس است. از دوز بالای توکسین بوتولینوم یا تزریق آن در زیر ناحیه ایمن ممکن است منجر به افتادگی ابرو شود. بیماران اغلب با شکایت سنگینی پلک فوقانی در سمت درگیر مراجعه می کنند. افتادگی ابرو ممکن است یکطرفه یا دو طرفه بوده و بطور رایج به شکل پایین رفتن و صاف شدن ابروی درگیر بروز می کند. در این حالت شیار بین دو پلک دست نخورده باقی مانده و در دو طرف قرینه است (برعکس بلفاروپتوز یا افتادگی پلک که در آن شیار بین پلکی در سمت درگیر به پایین جا به جا شده است.) بسته به بخشی از عضله فرونتالیس که درگیر می باشد ممکن است بخش خارجی یا داخلی یا کل ابرو دچار افتادگی شود.
غیرقرینگی ابرو: ممکن است در اثر افتادگی و / یا بالا رفتن ابرو در یک سمت رخ دهد.
بلفاروپتوز(افتادگی پلک): در تزریق در عضله فرونتالیس نادر است. علت بروز آن ممکن است تزریق توکسین بوتولینوم در خارج از خط عمودی که لیمبوس خارجی می گذرد باشد که در نتیجه آن توکسین به عضله بالا برنده پلک فوقانی انتشار پیدا می کند.
درمان ترکیبی زیبایی و به حداکثر رساندن نتایج
وضعیت و ارتفاع ابرو را می توان از طریق تنظیم تعادل بین اثر عضلات بالا برنده و پایین برنده ابرو با توکسین بوتولینوم بهبود بخشید. تزریق توکسین بوتولینوم در عضلات پایین برنده ابرو مثل مجموعه عضلات ناحیه گلابلا و بخش خارجی فوقانی عضله گرد چشمی (اوربیکولاریس اکولی) تکمیل کننده تزریق در عضله بالا برنده فرونتالیس بوده و سبب کاهش خطر افتادگی ابرو می شود.
در درمان خطوط افقی پیشانی استاتیک عمقی می توان از روش ترکیبی شامل استفاده از توکسین بوتولینوم و همچنین پروسیجر های جوان سازی مثل لیزر های تهاجمی فرکشنال یا پیلینگ شیمیایی استفاده کرد که این امر با بهبود نتیجه نهایی همراه است.