میکرونیدلینگ چیست | تاثیر آن در جوانسازی
افزایش تمایل به جوان سازی و داشتن پوست زیبا از یک طرف و تبلیغات گسترده در رابطه با روش ها و ابزارهای موجود در این زمینه از طرف دیگر باعث می شود نقش پزشک جهت دادن مشاوره صحیح در این زمینه پر رنگ تر گردد. پزشک متبحر باید قادر باشد این روش ها را با دلایل منطقي و با زبان نزدیک به زبان مراجعه کننده و دریافت کننده خدمات بازگو نموده، وی را از مزایا و معایب روش های مختلف آگاه ساخته و در تصمیم گیری مراجعه کننده کمک نماید.
پیشینه میکرونیدلینگ
با وجود اینکه مفهوم میکرونیدلینگ در حدود ۲۵ سال هست که مطرح شده است، از زمان مصر باستان برای جوانسازی صورت از این روش استفاده می شده و روشی برای تحریک پوست برای بازسازی خودش جهت رسیدن به مرحله ایده آل آن پوست بوده است. (البته این روش نه با سوزن، بلکه ماسک هایی که برجستگی های نیز با پرش های نازک داشته صورت می گرفت.)
تعریف میکرونیدلینگ (MN)
میکرونیدلینگ یک روش ایده آل و درمانی نسبتا جدید در حوزه درماتولوژی است که بواسطه کلاژن سازی به صورت موازی باعث جوانسازی، سفتی پوست، کاهش چین و چروک، کاهش برخی لک ھا، اسکار آکنه و زخم ها و استریا و منافذ باز و…
طی جلسات درمانی شده و نیاز به اقدامات جداگانه برای مشکلات متعدد ندارد. در عین حال در زمان قابل قبول و با کمترین تهاجم با حداقل عوارض یا بدون عوارض ها را به هدف می رساند.
در واقع میکرونیدلینگ یک ترومای فیزیکی است که بوسیله ایجاد سوراخ ها و کانال هایی توسط نیدل با حداقل آسیب اپیدرمی، منجر به آزادسازی فاکتورهای رشد از پلاکت و نوتروفیلها می شود.
به طور خلاصه، میکرونیدلینگ بصورت القای کلاژن سازی در پوسته به روش مکانیکال تعریف می شود. این تعریف بسیار مختصر و مفید است ولی بسیاری از مفاهیم را در دل خود نهفته دارد. در واقع میکرونیدلینگ با ورود و خروج سوزن به پوست باعث به راه افتادن پروسه التهابی و هدایت بافت پوست به سمت ترمیم و بازسازی خودش می شود که ماحصل آن ایجاد بافت جدید با ظاهر بهتر و عملکرد پویاتر خواهد بود.
پروسه میکرونیدلینگ
همان گونه که در تعریف میکرونیدلینگ گفته شد، کلاژن سازی به روش تحریک مکانیکال مد نظر قرار دارد که این کار از طریق ایجاد میکروکانال ها در پوست انجام می گیرد. با این وجود ماهیت کانال هایی که ایجاد می شود بسیار حائز اهمیت هستند. کانال ها باید عمود بر پوست هر منطقه ایجاد شده و هیچ گونه ارتباط افقی بین آنها وجود نداشته باشد تا ablation (خراشیدگی) اتفاق نیفتد.
مکانیسم اثر روش میکرونیدلینگ
مکانیسم اثر روش میکرونیدلینگ در 3 فاز بخش می شود:
فاز اول
اولین لحظات شروع میکرونیدلینگ، بدنبال ورود و خروج میکرونیدل در لایه های مختلف پوسته فرایند التهابی شروع شده و به دنبال ورود پلاکت ها آژیر سلول های خونی به ناحیه برای جلوگیری از خونریزی فاکتورهایی از پلاکتها آزاد می شوند که باعث تحریک فیبروبلاست ها و کراتینوسیتها و رگ سازی شده و ترمیم و بازسازی ماده زمینه بافتنی آغاز می شود.
هر عاملی که موجب سرکوب و یا کاهش تعداد فیبروبلاست های تحریک شده شود، باعث تقليل مستقیم میزان کلاژن سازی خواهد شد. یکی از دلایل عدم تجویز ترمیم کننده ها و نیز محصولات ضد التهاب سنگین پوستی همانند زینک اکساید و تیتانیوم دی اکساید این موضوع می باشد. بنابراین فعال شدن کراتینوسیت ها و فیبروبلاست ها در فاز التهایی استارت خورده و این فاز به عنوان زمان طلایی تجویز مراقبت های پوستی موضعی در مراجعین میباشد. به همین دلیل از محصولات حاوی ویتامین آ و سی (مؤثر در مسیر کلاژن سازی) و مرطوب کننده های مناسب می توان بهره برد و نیز از تجویز ترمیم کننده ها و محصولات ترمیمی و زینک اکساید خودداری می نماییم.
فاز دوم
در فاز دوم التهابی که معمولا در بسیاری از افراد از سه روز بعد از میکرونیدلینگ شروع می شود، ادامه تکثیر فیبروبلاست ها و تولید و کلاژن و همچنین تکمیل اجزای داربست بافتی که در فاز اولیه التهابی استارت خورده را به صورت جزیی خواهیم داشت. یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در این فاز رقم می خورد ایجاد عروق جدید(neovascularization neo, angiogenesis) می باشد.
فاز سوم
در فاز نهایی و سوم آبشار ترمیمی که به دنبال میکرونیدلینگ اتفاق می افتد. معمولا از پایان هفته دوم شروع می شود. تبدیل کلاژن های تیپ 3 به تیپ غالب و مانسب پوست یعنی تیپ 1 می باشد که در کنار تراکم و افزایش ضخامت پوست باعث سفتی و قوام پوست خواهد شد.
تفاوت میکرونیدلینگ با درمارولر (درمان خونگی)
یکی از روش های جایگزین میکرونیدلینگ الکترونیکی در منازل، استفاده از درمارولر است که هنوز هم تمایل بسیاری جهت تهیه ابزار و استفاده از آن، چه در منازل و در چه مراکز ارائه دهنده خدمات وجود دارد.
از معایب درمارولر به طور خلاصه می توان عدم امکان تنظیم عمق ورود به صورت استاندرد، عدم امکان تنظیم طول نیدل، عدم امکان استفاده از یک درمارولر برای نواحی مختلف، عدم امکان استریل کردن، عدم امکان استفاده ایمن در پوست های لک ساز و یا نازک و… اشاره نمود.
مزایای روش میکرونیدلینگ
- میکرونیدلینگ در بین روش های کلاژن سازی به عنوان درمان کم تهاجم و یک تکنیک دوستانه و مهربان برای پوست(Minimal Invasive Therapy و The most skin friendly technique) شناخته شده است.
- یکی از نقاط قوت تکنیک میکرونیدلینگ، مهاجرت و تکثیر کراتینوسیت ها (proliferation and Immigratonof keratinocytes) است که همین امر باعث افزایش ضخامت بیشتر اپیدرم در پوست های نازک و نرمالیزه شدن آن می شود
- افزایش خون رسانی در تمام مراحل جزو مزایا محسوب می شود
- یک روش درمانی ایده آل با زمان استراحت (Down time) قابل قبول و با حداقل عوارض که نتایج مورد نظر ما را تأمین می کند و میکرونیدلینگ یک روش ایده ال کلاژن سازی هست که به صورت موازی باعث جوانسازی، سفتی پوست، کاهش هایپرپیگمانتاسیون، کاهش اسکار، کاهش چین و چروک ها و … به صورت هم زمان در همان جلسات درمانی شده و نیاز به مداخلات جداگانه برای مشکلات متعدد پوستی ندارد.
- در میکرونیدلینگ به جز ایجاد کانال های عمودی بدون ارتباط افقی، هدف دیگری نداریم، از هر گونه ساییدگی (ablation) و سابش و… باید تا جای امکان خودداری شود. این امر با تکنیک صحیح و دستگاه استاندارد و شناخت پوست مراجعه کننده و نیز مراقبت های قبل و بعد مناسب تسهیل خواهد شد.
مزایای روش میکرونیدلینگ برای مراجعه کنندگان
به دلیل ایمن بودن پروسه میکرونیدلینگ، این امر بارها و بارها قابل تکرار است، با شرط اینکه پوست التهاب نداشته باشد و ترمیم صورت گرفته باشد. دو پروسه التهابی در فاصله زمانی نزدیک قابلیت انجام با یکدیگر را ندارند. برای مثال پیلینگ سطحی با فاصله زمانی کوتاه در حد رفع التهاب با میکرونیدلینگ منعی ندارد بلکه باعث افزایش یه حاصله (OUTCOME) می شود. حتی پلینگ بسیار سطحی در حد اپیدرم قبل از میکرونیدلینگ قابلیت انجام دارد. در حالت کلی تا رفع التهاب پوستی ناشی از مداخله قبلی، از مداخله جدید باید خودداری گردد. این مساله را فاصله گذاری بین جلسات میکرونیدلینگ نیز باید رعایت شود
- یکی از مزایای روش میکرونیدلینگ، رگزایی جدید به دنبال این پروسه می باشد. افزایش خونرسانی در تمام بافت ها ودرا تمامی اندیکاسیون های میکرونیدلینگ جزو مزایا محسوب می شود. با افزایش سن، خونرسانی به پوست کاهش یافته رادیکال های آزاد و مواد مهمی که باعت پیری و مرگ سلولی می شوند افزایش، و اکسیژن رسانی و تغذیه بافتي کاهش می یابد. میکرونیدلینگ این روند را معکوس میکند.
- یکی از مزایای روش میکرونیدلینگ این است که التهاب ایجاد شده به دنبال انجام این روش در ملی میانگین دو تا سه روز مرتفع می شود.
- در میکرونیدلینگ اگر کارتریج و وسایل کاملا استریل باشند و پوست مراجعه کننده کاملا ضدعفونی شده باشد، ریسک ایجاد عفونت نزدیک به صفر خواهد بود.
- اگر میکرونیدلینگ با دستگاه استاندارد و تکنیک درست بر روی مراجعه کننده با شرایط مناسب این پروسیجر صورت گیرند عوارض جدی به جز قرمزی و التهاب و کمی سوزش نخواهد داشت.
- دوره نقاهت پس از انجام میکرونیدلینگ کوتاه بوده و فرد می تواند فردای روز مراجعه به زندگی روزمره خود بازگردد.
- نتایج با ماندگاری قابل قبول، کلاژن های سنتز شده به دنبال تحریک فیبروبلاست ها جهت مهاجرت و تکبر و افزایش فعالیت کلاژن سازی، میانگین ۵ سال باقی خواهند ماند و همین امر باعث به وجود آمدن بافت پوستی با عملکرد بهتر و نیز ظاهر بهتر خواهد شد.
- افزایش جذب مواد مانندمیکروبوتاکس برای منافذ باز و بیماران مبتلا به روزاسه، ویتامین C و A و هیالورونیک اسید و گلوتاتیون برای جوانسازی، ویتامین های گروه B و هیالورونیک اسید برای آبرسانی، بیوتین و ویتامین C برای درماتیت سبوره، ویتامین A و C برای کنترل ترشح چربی پوست، ویتامین و جینگوبیلوما برای تیرگی و لک و…
- ملانوسیت ها توسط لایه بازال تولید شده و تعداد آنها در همه افراد با انواع فیتزپاتریک پوستی یکسان میباشد. در روش های جوانسازی تراز و نیز پلیر امکان تخریب ملانوسیت ها وجود دارد، ولی در میکرونیدلینگ به روش مکانیکال احتمال از بین رفتن ملانوسیت ها منتفي باشد.
- بیشترین اثر بخشی میکرونیدلینگ در اسکارها خواهد بود.
نکته بسیار زیبا در رابطه با “Scar less healing, no abnormal collagen production” بیشترین میزان کلاژن فعال در پوست سالم و جوان، کلاژن تیپ یک می باشد که تقریبا 90-80% کلاژن های درم را از این نوع کلاژن تشکیل می دهد. کلاژن تیپ یک توسط فیبروپلاست های درم تولید می شود. در مواردی که التهاب شدید و کنترل نشده به پوست وارد می شود (اعم از تروما، آفتب سوختگی، روش های ترماژ یا ابلیتیو و… ) فیبروپلاست ها مغز استخوان و ارتشاح عروقی خود را به پوست رسانده و کلاژن تیپ 3 بسازند چرا که کلازن تیپ 3 از نظر ساختاری مناسب برای جدار عروق هستند.
دانستن این نکته که فیبروپلاست ها از نظر تولید تیپ های کلاژن متفاوت هستند بسیار حائز اهمیت می باشد. در تحریک فیبروبلاست ها به روش مکانیکال توسط میکرونیدلینگ، فیبروبلاست ها به روش مکانیکال توسط میکرونیدلینگ، فیبروبلاست های خود درم که قادر به تولید کلاژن تیپ یک هستند تحریک می شوند.