همه چیز درباره بیماری های گوارشی
در این مقاله قصد داریم در رابطه با بیماری های گوارشی صحبت کنیم با ما همراه باشید ….
انواع بیماری های معده و عوارض آنها:
بیماریهای گوارش، معده و عوارض ناشی از آنها خیلی زیاد و گوناگون هستند بنابراین در این بخش تنها به برخی از بیماریهای معده که شیوع و عوارض زیادتری دارند می پردازیم .
آیا سرطان معده قابل پیشگیری است؟
به گفته پزشکان، پیروی از یک رژیم غذایی سالم، تامین ویتامینهای ضروری بدن، مصرف روزانه میوه و سبزی، پرهیز از خوردن غذاهای آماده و کم کردن نمک مصرفی، مصرف نکردن دخانیات و الکل، داشتن تحرک و انجام چکاپهای دورهای تا حد زیادی مانع از بروز سرطان معده میشود، اما ایمنی 100 درصدی وجود ندارد.
از تشخیص تا درمان
بهترین روش تشخیص سرطان معده، آندوسکوپی است، اما عکسبرداری از معده به شیوه دبل کنتراست» نیز میتواند به تشخیص این بیماری کمک کند. اگر سرطان معده به موقع تشخیص داده شود، درمانپذیر است، اما با پیشرفت بیماری احتمال بهبودی کاهش مییابد.
به گفته پزشکان، برداشتن بخشی از معده که دارای سلولهای سرطانی است، مهمترین روش درمانی به حساب میآید. علاوه بر این ممکن است از شیمیدرمانی یا رادیوتراپی نیز استفاده شود. از طرفی گاهی فرد بیمار به یک یا چند روش درمانی نیاز پیدا میکند که درمانهای انجام شده علاوه بر سلولهای سرطانی بر بافتهای سالم فرد نیز تاثیر میگذارند. بنابراین عوارض جانبی مهمی را ایجاد میکنند که مهمترین آنها تهوع، استفراغ، بیاشتهایی و دردهای شکمی است.
البته تغذیه بیمار در حین درمان سرطان معده و پس از آن اهمیت ویژهای دارد و بیمار باید حجم کافی از پروتئین، ویتامین و مواد معدنی دریافت کند. در عین حال به دنبال عمل جراحی سرطان معده که ممکن است به صورت برداشتن کامل معده یا حجم زیادی از آن باشد، کاهش وزن به طور شایع رخ میدهد و بیماران در پی مصرف غذا با حجم زیاد یا غذاهای شیرین، دچار کرامپ و دردهای شکمی، تهوع و نفخ و اسهال و سرگیجه میشوند، اما با محدود کردن مصرف مایعات و غذاهای شیرین و زیاد کردن دفعات مصرف مواد غذایی میتوان این عوارض را تا حدی کنترل کرد.
زخم معده چیست؟
زخم معده، که یک نوع بیماری دردناک در شکم است ، زخم معده ،یک نوع بیماری زخم های گوارشی است که بر روی معده و روده کوچک تاثیر می گذارد. زمانی رخ می دهد که لایه ضخیم مخاطی که مایعات گوارشی معده را محافظت می کند ،کاهش می یابد این، به اسید های گوارشی اجازه می دهد تا بافت هایی را که داخل معده قرار دارد ، زخم کند ؛ زخم معده ممکن است به راحتی اتفاق بیافتد، اما بدون درمان مناسب می تواند شدید شود. برای آشنایی کامل با علائم و نشانه های این بیماری و توصیه های موثر برای درمان زخم معده ادامه این بخش از سلامت نمناک را حتما با دقت مطالعه کنید.
عفونت با باکتری
استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن ؛ به ندرت، یک بیماری که به عنوان سندرم Zollinger-Ellison شناخته می شود، می تواند با افزایش تولید اسید بدن، باعث ایجاد زخم معده و روده شود ، این سندرم مشکوک ،به ایجاد کمتر از 1 درصد زخم های گوارشی کمک می کند.
علائم زخم معده:
به طور کلی درد زخم معده از یک ساعت بعد از غذا خوردن شروع می شود و تا ساعت ها ادامه پیدا کند همچنین شب ها شعله ور شده و می تواند فرد را از خواب بیدار کند. درد زخم معده در زمان خالی بودن معده بدتر می شود لذا باید از گرسنگی اجتناب کرد. زخم معده می تواند برای مدتی فروکش کند ولی بعد از چند هفته علائم زخم معده برمی گردد لذا حتما باید برای درمان زخم معده به پزشک مراجعه کرد.
رایج ترین علائم زخم معده، درد سوزشی که از جناغ سینه تا بالای ناف می تواند احساس شود. درد زخم معده به علت تماس اسید معده با منطقه آسیب، ایجاد می شود. افزایش سوءهاضمه از نشانه های دیگر زخم معده می باشد. در این موارد فرد پس از صرف غذا یا آروغ می زند یا دچار سکسکه می شود. زخم معده علامت دیگری دارد که به علت تغییر حجم مایعات، فرد دچار حالت تهوع خفیف یا شدید می شود. معمولاً در حالت ناشتا، فرد دچار حالت تهوع می شود.
تعدادی از علائم ،مربوط به زخم معده است شدت علائم بستگی به شدت زخم دارد ، شایع ترین علامت سوزش یا درد در وسط شکم شما بین قفسه سینه است به طور معمول، زمانی که معده شما خالی است، درد شدیدی خواهید داشت و می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت ادامه یابد.
سایر علائم و نشانه های معمول زخم عبارتند از:
درد خفیف در معده
کاهش وزن
نمیخواهی به خاطر درد غذا بخوری
حالت تهوع یا استفراغ
نفخ
احساس سیر شدن آسان
سوزش یا رفلاکس اسید
سوزش قلب (احساس سوزش در قفسه سینه)
دردی که ممکن است هنگام خوردن، نوشیدن و یا مصرف آنتی اسیدهای کم خونی افزایش یابد
علائم شامل خستگی، تنگی نفس یا پوست رنگ پریده
مدفوع تیره و قیرمانند
استفراغی که خونی است یا مثل زمینه قهوه به نظر می رسد
اگر علائم زخم معده دارید، با پزشک خود مشورت کنید ، اگرچه ناراحتی ممکن است خفیف باشد، اگر درمان نشوند، می توانند زخم ها را بدتر کنند و زخم خونریزان می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
روده
علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ عبارتند از:
_تغییر در عادات روده شما، از جمله اسهال یا یبوست یا تغییر مداوم در مدفوع شما، که بیش از چهار هفته طول بکشد.
_خونریزی مستقیم یا خون در مدفوع شما.
_ناراحتی مکرر شکم، مانند گرفتگی، نفخ یا درد.
_احساس اینکه روده شما کاملا خالی نشده است.
_ضعف یا خستگی.
_کاهش وزن نامعلوم.
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ هیچ علائمی در مراحل اولیه بیماری ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، به احتمال زیاد، بسته به اندازه و مکان سرطان در روده بزرگ شما متفاوت است.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کنید:
اگر متوجه علائم سرطان روده بزرگ مانند خون در مدفوع خود یا تغییرات مداوم در عادت های روده شدید، با پزشک مطرح کنید. به طور کلی توصیه می شود که غربالگری سرطان روده در سن 50 سالگی شروع شود. پزشک شما ممکن است غربالگری های مکرر یا پیشتر را توصیه کند اگر شما عوامل دیگر مانند سابقه خانوادگی بیماری را داشته باشید.
علائم و نشانه های سرطان روده
علل ابتلا به سرطان روده :
در اغلب موارد علت سرطان روده مشخص نیست. پزشکان می دانند که سرطان روده بزرگ هنگامی رخ می دهد که سلول های سالم در روده بزرگ خطراتی را در طرح ژنتیکی خود، DNA ایجاد می کنند. سلول های سالم رشد می کنند و به صورت منظم تقسیم می شوند، تا بدن شما به طور طبیعی عملکردش را حفظ کند. اما هنگامی که DNA سلول آسیب دیده و سرطانی می شود، سلول ها همچنان به تقسیم شدن ادامه میدهند – حتی زمانی که سلول های جدید مورد نیاز نیستند.
همانطور که سلول ها تجمع می یابند، تومور را تشکیل می دهند. با گذشت زمان، سلول های سرطانی می توانند رشد کنند تا به بافت طبیعی بدن نفوذ کند. سلول های سرطانی می توانند به قسمت های دیگر بدن نیز حرکت کنند.
جهش های ژن های ارثی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهند ؛ جهش های ژن ارثی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهند می توانند از طریق خانواده ها منتقل شوند، اما این ژن های ارثی تنها با درصد کوچکی از سرطان های روده ارتباط دارند. جهش های ژنتیکی به معنی سرطان نیست، اما می توانند خطر ابتلا به سرطان را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
مانند سایر بیماریهای مزمن، در بیماری التهاب روده (IBD) بیمار دورههای افت و خیز بیماری را تجربه میکند. با شدت گرفتن بیماری علائم ظاهر میشوند، با تخفیف علائم گفته میشود بیماری فروکش کرده و با ناپدید شدنِ علائم، سلامتی بازگشته است. علائم التهاب روده میتوانند خفیف تا شدید باشند و شدت علائم معمولا به این بستگی دارد که بیماری کدام بخش از دستگاه گوارش را درگیر کرده باشد.
علائم IBD عبارت است از:
- گرفتگی و درد شکمی؛
اسهال که ممکن است خونآلود باشد؛
احساس فوریت شدید برای دفع؛
تب؛
کاهش وزن؛
کاهش اشتها؛
کم خونی فقر آهن که در اثر از دست دادن خون ایجاد شده باشد.
علت التهاب روده (IBD)
بیماری التهاب روده دلیل مشخصی ندارد. برخی از عوامل یا ترکیبی از آنها (باکتریها، ویروسها، پادتنها) سیستم ایمنی بدن را برای ایجاد واکنش التهابی در دستگاه گوارش فعال میکنند. تحقیقات اخیر ترکیبی از عوامل مانند وراثت، ژنها، و/یا عوامل محیطی را در پیدایش بیماری التهاب روده مؤثر میدانند. همچنین این احتمال وجود دارد که بافت بدن، خود این واکنش خودایمنی را برانگیخته کند. دلیل بیماری التهاب روده هرچه باشد، واکنشهای کنترلنشدهی التهابزا ادامه پیدا میکنند و به دیوارهی رودهای آسیب میزنند؛ این وضعیت منجر به اسهال و درد شکمی میشود.
مشکلات و عوارض التهاب روده (IBD)
بیماری التهاب روده میتواند با مشکلات جدی در سلامتی رودهها همراه باشد:
خونریزی فراوان از زخمها (اولسرها)ی رودهای؛
سوراخ شدگی یا پارگی روده؛
تنگ شدن روده (stricture) و مسدود شدن روده، که در بیماری کرون دیده میشود؛
فیستول (مجرای خروجی ناهنجار) و بیماریهای اطراف مقعد (بیماریهایی که بافت اطراف مقعد را درگیر میکند)؛ این مشکل بیشتر در بیماری کرون دیده میشود تا در کولیت اولسراتیو؛
رودهی متسع سمی (مگاکولون سمی) که به اتساع بیش از اندازهی رودهی بزرگ گفته میشود که میتواند زندگی فرد را تهدید کند. این حالت بیشتر در کولیت اولسراتیو دیده میشود تا در بیماری کرون؛
سوءِتغذیه.
بیماریهای التهابی روده، به خصوص کولیت اولسراتیو، خطر ابتلا به سرطان رودهی بزرگ را افزایش میدهند. IBD همچنین میتواند روی دیگر اندام بدن اثر بگذارد؛ برای مثال، فرد مبتلا به بیماریهای التهاب روده ممکن است دچار التهاب مفاصل (آرتریت)، مشکلات پوستی، التهاب چشم، اختلالات و بیماری های کلیوی و کبد یا از دست دادن بافت استخوانی شود. مشکلات مفصلی، چشمی و پوستی اغلب در کنار یکدیگر بروز پیدا میکنند.
راههای تشخیص التهاب روده
پزشک IBD را بر اساس علائم شما، همچنین آزمایشها و تستهایی که درخواست میکند، تشخیص میدهد. این تستها و آزمایشها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
آزمایش مدفوع
نمونهی مدفوع فرد برای رد کردن دلایل میکروبی، ویروسی یا انگلی که موجب اسهال میشود به آزمایشگاه فرستاده میشود. همچنین، مدفوع برای یافتن ردی از خونی که نمیتوان آن را با چشم غیرمسلح دید بررسی میشود.
آزمایش شمارش سلولهای خونی (CBC)
یک پرستار یا تکنسین آزمایشگاه از خون فرد نمونهای میگیرد که به آزمایشگاه فرستاده میشود. افزایش گلبولهای سفید خون احتمال وجود التهاب را مطرح میکند. و اگر خونریزی شدیدی در بدن وجود داشته باشد، سطح گلبولهای قرمز خون و هموگلوبین کاهش مییابد.
کبد
بیماری های شناخته شده ی کبدی چیست؟
از انواع بیماری کبدی که می توان به آن اشاره کرد عبارتند از کبد چرب و سیروز کبدی. سیروز از مراحل پیشرفته ی بیماری کبد است. التهاب و آسیب به بافت های کبد باعث ناتوانی آن در انجام وظایفش می شود. کبد تا زمانی که میزان چشمگیری از سلول های آن آسیب نبیند به صورت کامل از کار نمی افتد.
بیماری کبد چرب به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم می شود که نوع الکلی بر اثر سوء مصرف الکل اتفاق می افتد و نوع غیر الکلی آن وضعیتی است که در آن تجمع چربی باعث التهاب کبد و کاهش تدریجی عملکرد آن می شود. از انواع دیگر بیماری کبدی می توان به هپاتیت، هموکروماتوز، بیماری ویلسون، سندروم ژیلبرت و سرطان ها اشاره کرد.
نشانه های معمول بیماری کبدی به شرح زیر است:
به شرح علائم بیماری کبدی می پردازیم …
حالت تهوع:
استفراغ و درد در قسمت راست و فوقانی حفره ی شکمی.
یرقان:
یرقان یا زردی که در آن پوست بیمار به دلیل افزایش بیلی روبین در خون به رنگ زرد در می آید.
بوی بد دهان:
نفس این بیماران بوی چرک و کپک زدگی می دهد. بوی بد دهان معمولا قبل از علائم واضح تر بیماری بروز می کند.
بوی نامطبوع بدن:
بیماری کبد غلظت و ترکیب عراق را تغییر می دهد و عرق بوی چرک می گیرد.
مدفوع بد رنگ:
رنگ مدفوع در افراد سالم قهوه ای رنگ است. کم رنگ شدن مدفوع می تواند نشانه ی مسدود شدن مجاری صفراوی یا بیماری کبدی باشد.
چگونه می توانیم از ابتلا به بیماری کبدی پیشگیری کنیم؟
با انتخاب سبک زندگی سالم و مصرف کردن مشروبات الکلی می توان از بیماری کبد چرب جلوگیری کرد. پیگیری یک برنامه ی تدریجی و مستمر کاهش وزن در صورت لزوم، نیز می تواند درصد ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. باید مصرف شکر و غذاهای سرخ کردنی را به حداقل رساند و رژیم غذائی متعادل سرشار از فیبر و ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و نرمش های کششی را در برنامه ی خود قرار داد. برای پیشگیری از بیماری سیروز کبدی نیز مانند کبد چرب باید از مصرف بیش از حد الکل و نوشیدنی های الکلی جلوگیری کرد.
ابتلا به عفونت هپاتیت B و C ، کوکائین و رابطه ی جنسی محافظت نشده نیز می توانند از علل دیگر بیماری کبدی باشد. اگر می خواهید قسمتی از بدن خود را سوراخ کنید و یا خالکوبی، مطمئن شوید که این دستگاه به درستی تمیز شده است. با پیشگیری از بیماری کبد چرب غیر الکلی، شما از خطر ابتلا به بیماری سیروز جلوگیری می کنید.
علل بیماری های کبد چیست؟
- کبد به اَشکال مختلفی دچار آسیب میشود که عبارتاند از:التهاب سلولها مانند هپاتیت؛
انسداد در جریان صفرا مانند کُلستاسیس؛
تجمع کلسترول یا تریگلیسرید مانند تغییر چرب یا استئاتوز؛
اختلال در جریان خون به کبد؛
آسیب به بافت کبد بهوسیلهی مواد شیمیایی و مواد معدنی یا از طریق سلولهای غیرطبیعی مانند سلولهای سرطانی.
۱. سوءمصرف الکل
سوءمصرف الکل شایعترین علت بیماری های کبد در آمریکای شمالی است. الکل برای سلولهای کبد سمی است و میتواند باعث التهاب کبد و هپاتیت الکلی شود. در اثر مصرف شدید الکل چربی در سلولهای کبد تجمع مییابد و مانع از انجام وظایف کبد میشود.
۲. سیروز
سیروز از مراحل پیشرفتهی بیماری های کبد است. التهاب و آسیب به بافت کبد، باعث ناتوانی کبد در انجام وظایفش میشود. کبد تنها زمانی از کار میافتد که میزان چشمگیری از سلولهای آن آسیب ببینند.
۳. بیماری های کبد ناشی از مصرف داروها
ممکن است سلولهای کبد در اثر مصرف برخی داروها بهطور موقت یا دائم دچار التهاب و آسیبدیدگی شوند. مصرف بیشازحد (اوردوز) برخی داروها به کبد آسیب میزند. البته مصرف برخی داروها حتی بر اساس مقادیر تجویزشده نیز میتواند به کبد آسیب بزند.
استامینوفن
مصرف زیاد استامینوفن میتواند موجب نارسایی کبد شود. به همین دلیل روی برخی داروهای بدون نسخهی محتوی استامینوفن برچسب هشدار وجود دارد. همچنین برخی داروهای ترکیبی حاوی استامینوفن مانند ویکودین باید در روز به تعداد محدودی مصرف شوند. مبتلایان به بیماریهای کبد یا سوءمصرف الکل باید مقدار کمتری از این داروها در روز مصرف کنند. حتی شاید مصرف هرگونه داروی استامینوفن برای این افراد ممنوع باشد.
استاتین
استاتینها بهطور گستردهای برای کاهش کلسترول خون تجویز میشوند. مصرف این داروها حتی براساس مقادیر تجویزشده نیز میتواند موجب التهاب کبد شود. این التهاب با آزمایش خون و اندازهگیری آنزیمهای کبدی قابلتشخیص است. معمولا توقف مصرف این داروها، موجب بهبود کبد و عملکرد طبیعی آن میشود.
نیاسین
نیاسین داروی دیگری است که برای کاهش کلسترول خون مصرف میشود. التهاب کبد ناشی از نیاسین به مقدار مصرف بستگی دارد. مصرف داروهایی مانند نیاسین میتواند موجب پیشرفت بیماری های کبد شود. مطالعات جدید نشان میدهند تأثیر نیاسین در کاهش کلسترول خون کمتری از چیزی است که در گذشته تصور میشد. بنابراین بهتر است بیمارانی که از نیاسین استفاده میکنند، به پزشک مراجعه و درصورت لزوم از سایر گزینههای درمان استفاده کنند.
داروهای دیگر
داروهای متعدد دیگری وجود دارند که میتوانند باعث التهاب کبد شوند. البته اثرات بیشتر آنها با توقف مصرف از بین میرود. نیتروفورانتوئین، آموکسیسیلین، کلاوولانیک اسید، تتراسایکلین و ایزوسیانید از آنتی بیوتیک هایی هستند که ممکن است باعث التهاب کبد شوند.
متوتروکسات دارویی است که برای درمان اختلالات خودایمنی و سرطان ها بهکار میرود. این دارو عوارض جانبی گستردهای دارد که التهاب کبد و سیروز از آن دستهاند.
دی سولیفرام دارویی است که برای درمان وابستگی به الکل استفاده میشود. این دارو نیز میتواند موجب التهاب کبد شود.
برخی درمانهای گیاهی و مقدار اضافی برخی داروها میتواند باعث هپاتیت، سیروز و نارسایی کبد شوند. ویتامین A، کاوا، افدرا و کامفری نمونههایی از این گیاهان و ویتامینها هستند. همچنین بسیاری از قارچها برای کبد سمیاند. مصرف بسیاری از قارچهای وحشی موجود در طبیعت میتواند کُشنده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید