انواع سنگ های کلیوی و تشخیص آن ها – فروردین 1401
در این بخش از مقالات حوزه سلامت می خواهیم به بررسی انواع سنگ های کلیوی بپردازیم، با ما همراه باشید.
انواع سنگ های کلیوی
سنگ های کلیه به 5 بخش زیر تقسیم می شوند که به تفسیر هر کدام را توضیح می دهیم:
1- سنگ های کلسیمی:
شایع ترین نوع سنگ های کلیوی از نوع کلسیمی (به ویژه اگزالات کلسیم) میباشد که عمدتا در مردان وجود دارد. هیپرکلسمی و هیپرکلسیوری باعث تشکیل سنگهای کلسیمی میشوند.
سنگ های اگزالات کلسیم، در ادرار قلیایی ایجاد شده و لبه های نوک تیز دارد. عفونت باعث قلیایی شدن ادرار و در نتیجه تسریع رسوب کلسیم و فسفر میشود.
در بیماران دچار هیپرکلسیوری، تجویز دیورتیک تیازیدی مثل هیدروکلروتیازید میتواند با جذب کلسیم را از توبول های کلیه افزایش دهد و از اضافه بار کلسیم در ادرار جلوگیری کند. با محدود کردن مصرف سدیم و پروتئین دفع ادراری کلسیم کاهش مییابد.
2- سنگ های اسیداوریکی:
بدنبال افزایش دفع اورات، کاهش مصرف مایع و ادرار اسیدی (PH اسیدی) به وجود میآیند و در بیماران نقرسی یا اختلالات میلوپرولیفراتیو دیده میشوند. در سنگ های اسیداوریکی، ادرار قلیایی شود و مصرف پورین (صدف، ماهی، مارچوبه، قارچ، گوشت، پنیرکهنه، شراب) محدود گردد.
برای قلیایی کردن ادرار از بیکربنات سدیم یا سیترات هم استفاده میشود. در بیماران مبتلا به سنگهای اگزالات کلسیمی، آلوپورینول (زایلوریک) تجویز میشود.
3- سنگ های سیستئینی:
منحصرا در بیماران مبتلا به یک نقص ارثی نادر در جذب کلیوی سیستئین (یک اسیدآمینه) تشکیل شده و معمولا در دوران کودکی و نوجوانی تظاهر مییابند و در بزگسالان بسیار نادر است و در ادرار اسیدی تشکیل میشود.
سیستئینوری، نتیجهی نوعی اختلال متابولیکی مادرزادی است که توسط یک اختلال اتوزومال مغلوب به ارث میرسد. برای درمان سنگهای سیستئینی از تیوپرونین (تیولا) و دی-پنی سیلامین استفاده میشود که این داروها حلالیت سیستئین را برای دفع افزایش میدهند.
در سنگهای سیستئینی رژیم کم پروتئین تجویز شود، ادرار قلیایی گردد و دریافت مایعات افزایش یابد.
4- سنگ های گزانتینی:
بیماری های التهابی روده و ایلئوستومی، مصرف بیش از حد آسکوربیک (ویتامینC)، مصرف زیاد غلات و اگزالوری فامیلی (اگزالات در ادرار) باعث افزایش احتمالی ایجاد سنگ های اگزالاتی میشود دوز های بالای ویتامین C دفع اگزالات را در ادرار زیاد میکند، بنابراین باید از آن پرهیز نمود.
برای سنگ های اگزالاتی، ادرار باید رقیق شده و مصرف اگزالات (اسفناج، توت فرنگی، ریواس، چای، شکلات، بادام زمینی، سبوس گندم) باید محدود شود.
5- سنگ های استروویتی:
سنگ های استروویتی که تریپل سولفات نیز نامیده میشوند، از آپاتیت کربنات و فسفات منیزیم آمونیوم تشکیل شدهاند. علت پیدایش سنگ های استروویتی، وجود باکتری خاص است مثل پروتئوس که حاوی آنزیم اوره آز میباشند.
درمان سنگ های استروویتی مشکل است زیرا در اطراف هسته باکتری سنگ سختی به وجود آمده که از آن در برابر درمان دمای آنتی بیوتیکی محافظت میکند.
دیدگاهتان را بنویسید