6 روش درمان ترک اعتیاد -خرداد 1401
دراین مقاله قصدداریم در رابطه با روش درمان اعتیاد و عوامل اعتیاد صحبت کنیم با ما همراه باشید …
روش درمان اعتیاد
درمان اعتیاد یا ترک اعتیاد، به مجموعه فرآیندهایی گفته میشود که طی آنها فرد معتاد تحت نظر متخصص و یا به صورت فردی، برای قطع مصرف ماده اعتیادی اقدام میکند. در این فرایند فرد سعی میکند علاوه بر قطع مصرف ماده مخدر سبک زندگی خود را نیز تغییر دهد و زندگی متعادل، و با اعتماد به نفسی داشته باشد. هدف نهایی از ترک مواد بازگشت فرد به حالت طبیعی و سالم دوران قبل از اعتیاد است.
مقایسه بهترین روش درمان اعتیاد و ترک آن
اگر قصد ترک دارید باید قبل از هر چیزی یک برنامه ترک اعتیاد صحیح و اصولی برای خود انتخاب کنید؛ چرا که دلیل اصلی بسیاری از ناکامیها در چرخه ی ترک، ترک بی برنامه و هیجانی ماده مخدر توسط خود فرد است. روشهای متنوعی برای درمان اعتیاد وجود دارد.
باید توجه داشته باشید که بسته به نوع ماده اعتیادآور و شرایط جسمی و روانی فرد؛ روشهای مختلفی برای ترک وجود دارد. در نتیجه یک روش یکسان برای همه افراد مناسب نیست و هر بیمار باید بر اساس شرایط منحصر به فرد خود در جستجوی بهترین روش باشد. در ادامه پرکاربردترین روش درمان اعتیاد را برایتان شرح خواهیم داد:
1- ترک اعتیاد به روش سقوط آزاد
برخی از خانواده ها یا کمپ های ترک اعتیاد سعی میکنند با بستن و طناب پیچ کردن فرد به تخت، در مدت زمان کوتاهی او را ترک دهند؛ به این روش سقوط آزاد میگویند که معایب زیادی دارد. چرا که در اولین فرصتی که فرد رها شود به احتمال زیاد دوباره به سمت مصرف مواد میرود. چرا که در روشهای مذکور به علل اصلی اعتیاد فرد توجهی نمیشود.
بسیاری از معتادان به خاطر مشکلات درون روانی نظیر افسردگی و مشکلات خانوادگی به اعتیاد پناه آوردهاند. این افراد تا زمانی که مشکل اصلیشان برطرف نشود نمیتوانند مصرف مواد را کنار بگذارند و رفتن به کمپها تنها باعث وخیمتر شدن اوضاع روحی آنها خواهد شد؛ در نتیجه اعتیاد نیز تشدید میشود.
2- درمان دارویی
برای ترک اعتیاد از داروهای دارای اثرات شبه افیونی، استفاده میگردد. این داروها با درگیر کردن همان مناطق مغزی که با مصرف مواد فعال میشدند؛ از شدت علائم ترک و احتمال بروز نشانههای ترک میکاهند. از جمله داروهای مؤثر در ترک اعتیاد میتوان به متادون و ب 2 اشاره کرد. البته در مصرف این داروها باید بسیار احتیاط شود؛ چرا که این داروها تنها باید در مدتی محدود و در دوز های کاملاً مشخص مصرف شوند.
به دلیل اثرات مشابه این داروها با مواد مخدر مصرف خودسرانه آنها و یا توجه نکردن به دستورات پزشک منجر به بروز اعتیاد جدیدی در شما خواهد شد. توجه داشته باشید که درمان های دارویی زیر نظر پزشک در صورتی که در کنار روشهای روان درمانی و مراجعه به روانشناس صورت بگیرند بالاترین میزان بازدهی را برای شما خواهند داشت.
3- ترک تدریجی
در کل استفاده از روش ترک تدریجی در مقایسه با روشهای سقوط آزاد و قطع یکباره مواد مخدر، روش بهتری است که مورد تأیید متخصصان قرار دارد. با این حال در این روش نیز اگر عوامل روانی در نظر گرفته نشوند، احتمال بازگشت مجدد فرد به میزان بسیار زیادی وجود دارد. به علاوه کاهش دوز مصرف زمانی که تحت نظر متخصص ترک باشد، عوارض و علائم ترک در کمترین حد و احتمال موفقیت در درمان بیشتر از هر زمانی خواهد بود.
4- روش ماتریکس برای ترک اعتیاد
مدل ماتریکس روشی التقاطی است. به طوری که در طول درمان با مدل ماتریکس درمانگر از روشهای روان درمانی مختلف در کنار یکدیگر استفاده میکند. از جمله این روشها میتوان به درمانهای انگیزشی، شناختی- رفتاری، گروه درمانی و خانواده درمانی اشاره کرد.
ترک اعتیاد به روش ماتریکس نیاز به حضور چند روز در هفته و صرف چند ساعت در مرکز درمانی دارد. بیمار در این درمان نیاز به حضور دائم و بستری در مرکز درمانی ندارد و میتواند زندگی عادی خود را ادامه دهد. ساختاربندی این برنامه درمانی در سطح بالایی قرار دارد و برای هر جلسه و هر مرحله از درمان مباحث و اقدامات مشخصی تعیین شده است. ترک با این روش تقریبا 16 هفته پیش بینی شده، اما بسته به وضعیت بیمار میتواند تا یک سال طول بکشد.
5- ترک به همراه روان درمانی
روان درمانی، بهترین روش ترک محسوب میشود. بخصوص اگر در کنار درمانهای پزشکی قرار بگیرد. حضور دائمی یک مشاور و روانشناس در زندگی بیمار و امکان تماس با متخصص، احتمال بازگشت و شکست درمان را به صفر میرساند. بیماری اعتیاد ریشههای بسیار قوی در افکار و سطح روان فرد دارد که بدون بررسی و تلاش برای حل آنها، مشکل اعتیاد نیز حل نخواهد شد.
روانشناس در کنار پرداختن به علل و ریشههای اعتیاد، به شما میآموزد چگونه از وسوسههای فکری و تمایل برای مصرف دوبارۀ مواد جلوگیری کنید. این روش بیشترین موفقیت درمانی را داشته است؛ چرا که مرحله به مرحله به فرد آموزش داده میشود که چگونه بر اعتیاد خود غلبه کند. مزیت این روش نسبت به روشهای قبلی این است که فرد بعد از ترک میتواند کاملاً به زندگی عادی خود بازگردد و روابط خود را با دیگران بهبود ببخشد.
6-کمک گرفتن از دیگران
سعی نکنید بهتنهایی اعتیاد خود را ترک کنید. موفقیتِ هر رویکرد درمانی، به داشتن مشوق و پشتیبان بستگی دارد. هرقدر اطرافیان بیشتری برای دلگرمی و مشورت داشته باشید، شانس بهبودیتان بیشتر میشود.
به حمایت خانواده و دوستان نزدیک خود امید داشته باشید. حمایت این افراد سرمایهی باارزشی در فرایند بهبود است. اگر بهخاطر ناکامیهای گذشتهتان در ترک اعتیاد، تمایلی به پناه آوردن به عزیزان خود ندارید از مشاور درخواست کمک کنید.
با انسانهای سالم روابط اجتماعی برقرار کنید. اگر زندگی اجتماعی شما در گذشته به مواد مخدر متکی بوده است، چارهای جز قطع روابط ناسالم و ایجاد روابط جدید نخواهید داشت. ایجاد رابطه با دوستان سالم و دلسوز که از شما در پروسهی درمان حمایت کنند، بسیار مهم است. سعی کنید در یک کلاس ثبتنام کنید، در رویدادهای اجتماعی مشارکت داشته باشید و به گروههای مدنی بپیوندید یا در انجمنهای خیریه داوطلبانه شرکت کنید.
به کمپهای ترک اعتیاد بروید. این کمپها فضای امن و مجهزی را برای گذراندنِ دوران بهبودی فراهم میکنند، بهویژه برای کسانی که سرپناهی ندارند یا در محیطی زندگی میکنند که بیشتر افراد آلوده به مواد مخدر هستند.
جلسات درمانی را جدی بگیرید. به کمپهای ترک اعتیاد که دارای تابلو و مجوز رسمی از سازمان بهزیستی هستند مراجعه کنید و در جلسات آزاد آنها شرکت کنید تا با تجربیات دیگران در زمینهی ترک اعتیاد و اقداماتی که برای پاک ماندن انجام دادهاند، آشنا شوید. سپری کردن زمان با کسانی که مشکل شما را درک میکنند و مسیر بهبود را طی کردهاند، بسیار مؤثر است.
دلایل روانشناختی اعتیاد
دلایل زیادی وجود دارد و باعث میشود فرد همانند وابستگی فیزیکی، از لحاظ روان شناختی به یک ماده معتاد شود. در حالی که وابستگی فیزیکی اغلب از واکنش بدن به یک ماده نشات میگیرد. وابستگی روانشناسی اغلب از طریق مشکلات مربوط به سلامت روان ایجاد میشود، که اگر در اوایل تشخیص داده شوند، میتواند پیش از این که سوء مصرف مواد از کنترل خارج شود، درمان گردند. در اینجا چند دلیل معمول مطرح شده است.
استرس
اکثر اوقات، افرادی که از لحاظ شیمیایی به مواد مخدر یا الکل وابسته نیستند، به عنوان یک روش نادرست مقابله با استرس، چه ناشی از محل کار یا زندگی شخصی، به مواد غیر قانونی روی میآورند. به عنوان مثال، فشار برای داشتن عملکرد تحصیلی عالی میتواند بسیاری از دانش آموزان را وابسته به مصرف مواد مخدر کند. سایر افراد ممکن است متوجه شوند که الکل، هرچند از لحاظ جسمی نیز اعتیاد آور است، و علی رغم آسیبهایی که ممکن است به بدن وارد کند، یک تسکین دهنده مطلوب استرس میباشد.
اضطراب اجتماعی
اعتیاد اغلب زمانی رخ میدهد که فرد درگیر مصرف مواد مخدر به صورت تفریحی میشود یا از مواد مخدر یا الکل برای اهداف اجتماعی استفاده میکند. افرادی که اضطراب اجتماعی بالایی را تجربه میکنند، چه در محیطهای حرفه ای و چه شخصی، گاهی اوقات متوجه میشوند که مواد مخدر یا الکل میتواند به عنوان یک “تسهیل کننده روابط اجتماعی” عمل کند تا فشاری را که از سوی دیگران وجود دارد کاهش دهد.
برای بعضی از افراد، سوء مصرف مواد میتواند راهی برای احساس راحتی در کنار دیگران، شرکت در مکالمات و برقراری ارتباطات شخصی باشد. در حالی که این تمایل برای از بین بردن اضطراب اجتماعی چیز بدی نیست، استفاده از مواد مخدر یا الکل به عنوان یک راه حل میتواند هم منجر به اعتیاد جسمی و هم روحی شود.
افسردگی و آسیب
همانند مثالهای فوق، مواد مخدر و الکل میتوانند به عنوان راهی برای فرار از موقعیتهای افسرده کننده، احساسات و یا تجربیات آسیب زننده نیز در نظر گرفته شوند. افرادی که علائم افسردگی را تجربه میکنند ممکن است احساس کنند که تنها راه فرار از عدم رضایت، استفاده از مواد مخدر یا الکل است که میتواند به صورت موقت، خلق و خو و بینش انها را بهبود بخشد. با این حال، مهم است توجه داشته باشید که این مصرف به جای درمان مشکل، فقط چرخه افسردگی را ادامه میدهد.
علاوه بر این، افرادی که از اختلال استرس بعد از آسیب رنج میبرند، متوجه میشوند که مواد مخدر یا الکل به آنها اجازه میدهد تا به صورت آنی، درد همراه با آسیب را از بین ببرند. به جای یافتن روشهای پزشکی و درمانی برای درمان صحیح، بسیاری از افراد ممکن است وارد یک الگوی اعتیاد خطرناک شوند که آسیب را در تمام طول زندگی یک فرد ادامه دار میکند.
یادگیریِ روشهای سالم برای مقابله با استرس
پس از فکر کردن به تغییر و شروع درمان، همچنان باید با مشکلاتی مواجه شوید که منجر به اعتیاد شما شدهاند. آیا در گذشته برای فرونشاندن احساسات دردناک، آرام کردن خودتان پس از یک روز سخت یا فراموش کردن مشکلات، از مواد مخدر استفاده کردهاید؟ زمانی که پروسهی درمان را آغاز میکنید، ممکن است دوباره سروکلهی این احساسات منفی (که قبلا تلاش میکردید با مواد مخدر سرکوبشان کنید)، پیدا شود. برای موفقیتِ درمان، ابتدا باید مشکلات زیربنایی زندگیتان را حل کنید.
زمانی که مشکلات زیربنایی زندگیتان را حل کردید، گاهی اوقات ممکن است استرس، تنهایی، ناامیدی، خشم، شرمساری و اضطراب را تجربه کنید، اما فراموش نکنید که تمامی این احساسات طبیعی هستند. یافتن راههای سالمِ مقابله با این احساسات هنگام بروز آنها، بخش مهمی از درمان و بهبود شما خواهد بود.
چه عواملی باعث عود اعتیاد میشوند؟
محرکهای متنوعی میتوانند افراد را در معرضِ بازگشت به الگوهای مخرب قدیمی قرار بدهند. دلایل یا زمینههای عود اعتیاد برای هر فردی متفاوت از دیگری است. برخی از دلایل رایج آن عبارتند از:
احساسات منفی (خشم، غم، آسیب روحی یا استرس)
احساسات مثبت (اینکه بخواهید حالتان از آنچه که هست بهتر بشود)
ناراحتی جسمی (عوارضِ ترک اعتیاد یا درد فیزیکی)
آزمودنِ خویشتنداری (من میتونم فقط یک نخ سیگار بکشم و وسوسه نشم)
مشاجره با دیگران (جر و بحث با همسر، خانواده یا دوستان نزدیک)
فشارهای جامعه برای مصرف (تصور اینکه مصرف مواد مخدر چیز غیر معمولی نیست)
مهمانیها و اوقات خوش با خانواده با دوستان
نکتهی مهمی که باید بهیاد داشته باشید این است که عودِ اعتیاد به معنای شکست مطلق درمان نیست. هرگز امیدتان را از دست ندهید. با پزشک یا مشاور خود تماس بگیرید و دوباره در جلسات ترک اعتیاد شرکت کنید. زمانی که دوباره برای ترک اعتیاد آمادگی پیدا کردید به محرکهایی که سبب عود اعتیاد شما شدند، گامهایی که اشتباه برداشتید و گامهایی که میتوانستید بردارید، فکر کنید. هر زمان که اراده کنید میتوانید دوباره پروسهی ترک اعتیاد را از نو شروع کنید و از تجربهی شکستهای پیشین خودتان و دیگران برای تقویت تعهد دوبارهی خودتان بهره بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید